Handhavingsstrategie Horeca

Handhavingstrategie Horeca

(collegebesluit van 30 augustus 2011)

Het college van burgemeester en wethouders van Utrecht;

BESLUIT:

vast te stellen de volgende

HANDHAVINGSTRATEGIE Horeca

1.Omgevingsanalyse

1.1 Wat wordt gehandhaafd?

Utrecht kent als gemeente een groot aantal horecabedrijven. Daarnaast zijn er de supermarkten en slijterijen waar alcoholhoudende dranken worden verkocht. Deze bedrijven dienen zich te houden aan regels. De gemeente ziet erop toe of dit daadwerkelijk gebeurt en treedt in geval van overtreding op.

1.2 Wet- en regelgeving

Op horeca-inrichtingen waar alcoholhoudende drank voor gebruik ter plaatse wordt verstrekt, zijn de bepalingen van de Drank- en Horecawet van toepassing. Horecabedrijven dienen te beschikken over een vergunning op grond van de Drank- en Horecawet; hetzelfde geldt voor slijterijen. Supermarkten mogen, behoudens sterke drank, zonder vergunning alcoholhoudende dranken verkopen (bier, wijn etc.), maar dienen zich daarbij wel aan de Drank- en Horecawet te houden.

Op grond van de Drank- en Horecawet kunnen maatregelen worden genomen tegen overtredingen van de wet of vergunningvoorwaarden. Burgemeester en wethouders zijn in beginsel het bevoegde bestuursorgaan.

Naast een vergunning op grond van de Drank- en Horecawet, dient een horeca-inrichting waar alcohol wordt geschonken, te beschikken over een vergunning op grond van de Horecaverordening Utrecht 2004. Deze zogeheten exploitatievergunning is tevens nodig voor horeca-inrichtingen zonder alcohol.

Bij horeca-inrichtingen zonder alcohol gaat het vooral om horecagelegenheden die bedrijfsmatig of tegen vergoeding maaltijden, spijzen, consumptie-ijs en alcoholvrije dranken verstrekken. Deze regeling heeft als doel de bescherming van de openbare orde en van het woon- en leefklimaat. Het vormt daarmee een aanvulling op de regels in het kader van de Drank- en Horecawet.

De Horecaverordening geeft de bevoegdheid tot toezicht en handhaving in een strafbepaling (artikel 19). Op grond daarvan worden overtredingen van de verordening met straf bedreigd, evenals overtredingen van de voorschriften en beperkingen die voortvloeien uit de verordening.

Horeca-inrichtingen vallen onder de Wet Milieubeheer en het Activiteitenbesluit. Voor diverse activiteiten in het bedrijf is een vergunning nodig of moet de activiteit worden gemeld. In het Activiteitenbesluit staan ondermeer voorschriften op het gebied van geluid, de afvoer van dampen en het lozen van afvalwater.

De locatie voor een Horeca-inrichting moet passen binnen het bestemmingsplan. Daarnaast is een omgevingsvergunning nodig om een horeca-inrichting te mogen bouwen of verbouwen.

1.3 Het handhavingsveld

Utrecht zet in op een goede balans tussen een bruisende stad met ruimte voor horeca en een stad waar mensen met plezier wonen en werken.

Utrecht kent een grote variëteit aan bedrijven waarop de hiervoor genoemde wetgeving van toepassing is. Het gaat hierbij om verschillende soorten inrichtingen waarbij de verschillende taakvelden gemengd van toepassing kunnen zijn. Om hierin overzicht te geven, is de volgende verdeling gehanteerd.

Horeca – verstrekking van dranken (al dan niet alcoholisch).

Hoofddoel is het verstrekken van (alcoholhoudende) dranken voor consumptie ter plaatse, al

dan niet met als nevenactiviteit het verstrekken van kleine etenswaren.

• *

  Cafés/bars.

• *

  Koffie-/theehuizen.

De meeste horecabedrijven in deze categorie zijn geconcentreerd in het centrum van de stad. In de overige wijken zijn horecabedrijven langs belangrijke straten (Amsterdamsestraatweg, Biltstraat) of verspreid in de (woon)wijk te vinden.

Horeca – verstrekking van etenswaren/maaltijden, al dan niet voor consumptie ter plaatse.

• *

  Hoofddoel is het verstrekken van maaltijden voor consumptie ter plaatse met als nevenactiviteit verstrekking van (alcoholhoudende) dranken (restaurants, bistros, crêperies, lunchrooms).

• *

  Hoofddoel is het verstrekking van (vooral kleine) etenswaren, al dan niet voor consumptie ter plaatse (snackbars, cafetaria's, grillrooms, fastfoodrestaurants, automatieken).

• *

  Additionele horeca, te weten horeca-activiteiten die ondergeschikt zijn aan de ter plaatse toegestane hoofdfunctie, zoals een winkel, theater of school.

Horeca – ten gehore brengen van muziek en gelegenheid geven tot dans.

Hoofddoel is het bedrijfsmatig ten gehore brengen van (al dan niet levende) muziek en het gelegenheid geven tot dans, al dan niet met verstrekking van dranken en kleine etenswaren, alsmede de verstrekking van (alcoholhoudende) dranken ter plaatse, al dan niet met levende muziek en al dan niet met kleine etenswaren.

• *

  Discotheken, bardancings.

• *

  Zalen.

Evenementen

Hieronder vallen zowel de binnen- als buitenevenementen.

Horeca–terrassen

Het gaat hier om terrassen bij horecabedrijven.

Verkoop van alcoholhoudende dranken

Hieronder vallen de slijterijen, supermarkten, snackbars etc. waar alcoholhoudende dranken worden verkocht. Supermarkten, snackbars e.d. die geen sterke drank verkopen, mogen dit zonder vergunning doen. Verkoopt men sterke drank (slijterij), dan heeft men hiervoor een vergunning nodig. In alle gevallen dient men zich te houden aan de Drank- en Horecawet.

§Slijterijen, supermarkten, snackbars etc.

Bijzonderheden

De horecabedrijven waar alcohol geschonken wordt, zijn bedrijven die voor veel overlast kunnen zorgen. Dit risico zal toenemen naarmate deze bedrijven in concentraties (vooral in de binnenstad) voorkomen. De concentratie van dit soort bedrijven in de binnenstad zorgt ervoor dat deze overlast voornamelijk daar plaatsvindt. Daar staat tegenover dat bewoners van een relatief rustige woonwijk al snel overlast kunnen ervaren van een enkel café.

In de aandachtsgebieden levert de horeca ook overlast op. Uit eerdere handhavingszaken en onderzoek blijkt dat daar meer risico is op criminele activiteiten.

Verkoop van alcoholhoudende dranken in supermarkten, slijterijen, snackbars en dergelijke is alleen toegestaan wanneer deze niet ter plaatse worden genuttigd. Evenmin mogen in het bedrijf alcoholhoudende dranken worden aangeboden om ze ter plaatse te drinken, bijvoorbeeld tijdens een proeverij.

Het toezicht dat plaatsvindt in het kader van de hiervoor genoemde wetgeving, wordt gecombineerd met controles op het gebied van de domeinen Bedrijven en Brandveiligheid.

Deze controles zijn beperkt van aard en opgenomen in een checklist.

1.4 Risicoanalyse

De risicoanalyse vindt plaats aan de hand van de rekensom "risico = (negatief) effect x kans". Het is daarom van belang inzichtelijk te maken welke negatieve effecten kunnen optreden bij uitblijvend toezicht en hoe groot de kans is dat deze negatieve effecten optreden.

De risico's zijn per bedrijfstype berekend voor de domeinen Horeca, Milieu bedrijven en brandveiligheid. In een enkel geval is ook het domein Illegale bouw en gebruik meegewogen.

Effecten

Voor de onderscheiden branches zijn de mogelijk optredende (negatieve) effecten van

overtredingen als volgt benoemd:

• 1.

  Gevaar voor de persoonlijke veiligheid en gezondheidLetsel, ziekte, al dan niet dodelijk; één of meerdere personen treffend. Letsel kan ontstaan door brand, ontploffing of ongeregeldheden (zowel in als in de directe omgeving van een horecabedrijf. Schade voor de gezondheid kan optreden door het doorschenken van alcoholhoudende dranken, het schenken of verkopen van alcoholhoudende dranken aan jongeren of als gevolg van gokverslaving.

• 2.

  Schade aan gebouwen en milieuSchade aan (of verontreiniging van) bouwwerken, grond, water, lucht en natuur; geheel of gedeeltelijke onbruikbaar. Het gaat hierbij vooral om schade aan gebouwen die ontstaat door brand of explosie.

• 3.

  Aantasting leefbaarheid, overlast en hinderOnbehagen, psychische klachten, lichamelijke klachten die optreden in de omgeving waar een probleem speelt. Daarbij valt te denken aan geluidoverlast, geuroverlast of wangedrag van aan horecabedrijven gerelateerde personen (bijv. bezoekers en personeel).

• 4.

  Verslechtering van de ruimtelijke kwaliteitAantasting van de ruimtelijke kwaliteit, welstand, historische waarden en natuurschoon. Bij aantasting van de ruimtelijke kwaliteit gaat het veelal om illegaal gebruik. De aantasting van historisch waarden kan zowel gebouwen als gebieden betreffen.

• 5.

  Verstoring van de openbare orde en criminaliteitMaatschappelijk ongewenst gedrag of criminaliteit. Het gaat hierbij om verstoring van de openbare orde in horecapanden of in de directe omgeving daarvan door aan horecabedrijven gerelateerde personen (bijv. bezoekers en personeel). Bij criminaliteit kan het gaan om mishandeling of verboden handel in horeca-inrichtingen (m.n. drugs).

• 6.

  Verspilling energie en grondstoffen (duurzaamheid)Verhoogd en/of onnodig gebruik van energie en/of grondstoffen.

• 7.

  Oneerlijke concurrentieAfname van het aantal woningen en oneerlijke of onevenwichtige verdeling van woonruimte, ongelijke winkeltijden en (financiële) schade door ongelijke kansen. Ongelijke kansen kunnen ontstaan door niet toegestane activiteiten in horeca-inrichtingen die ten koste gaan van andere inrichtingen.

Uitkomsten

De risico's (kans x effect) zijn voor de hiervoor opgesomde soorten inrichtingen per effectcategorie bepaald. Dit is gebeurd op basis van de volgende onderverdeling:

De uitkomsten van de risicoanalyse zijn met de bovenstaande kleuren in bijlage 2 opgenomen.

2. Prioritering en doelen

2.1 Omschrijving

Het beschrijven van de prioriteiten in dit hoofdstuk is gebeurd vanuit risicogericht toezicht.

Dat wil zeggen dat de onderwerpen met de hoogste risico's ook de hoogste prioriteit krijgen. Naast deze meer technische onderbouwing van prioriteiten, worden de prioriteiten ook bepaald door politiek-bestuurlijke prioriteiten en landelijke en provinciale prioriteiten.

Bij de prioritering beperken we ons tot de prioriteiten die op basis van de omgevingsanalyse kunnen worden gesteld. Op basis van deze prioriteiten kan vervolgens jaarlijks, gecombineerd met de dan geldende bestuurlijke prioriteiten, een afweging worden gemaakt van de prioriteiten die voor dat jaar gaan gelden. Dit maakt het mogelijk de uiteindelijke prioritering af te stemmen op de dynamiek van tussentijdse wensen vanuit het gemeentebestuur.

2.2 Methodiek

De omgevingsanalyse, en dan met name de risicoanalyse, heeft aan de basis van de prioriteitsstelling gestaan.

De vertaling naar prioriteiten is gemaakt door de risicoscores om te zetten naar een drietal prioriteitsklassen die vervolgens weer leidend zullen zijn voor de toezichtstrategie.

De risicoscores zijn, zonder gebruik te maken van wegingsfactoren, als volgt over de drie prioriteitsklassen verdeeld:

De prioriteitsklassen en risico's zijn weergegeven in bijlage 2.

2.3 Doelen

In het algemeen geldt dat de handhaving tot doel heeft ervoor te zorgen dat de van toepassing zijnde wet- en regelgeving (zie hoofdstuk 1) wordt nageleefd. Dit betekent uiteraard niet dat alles en iedereen aan deze regels wordt gehouden; de handhaving staat in het teken van keuzes. Wat willen we bereiken, wat gaan we ondernemen en welke inzet past daarbij? De in dit hoofdstuk genoemde doelstellingen geven, aangevuld met in de jaarlijkse handhavingsprogramma's op te nemen doelstellingen, antwoord op deze vragen.

Effectdoelstellingen

De met de handhaving na te streven doelen zijn in deze handhavingsstrategie allereerst beschreven als effectdoelstellingen, wat wil zeggen dat zij betrekking hebben op de gewenste kwaliteit van de fysieke woon- en leefomgeving. Zo wordt duidelijk wat uiteindelijk wordt nagestreefd met de naleving van de regelgeving.

Voor het beschrijven van de effectdoelstellingen is uitgegaan van de in bijlage 2 weergegeven geprioriteerde doelen. Deze zijn gericht op het bestrijden van de (negatieve) effecten die bepalend zijn voor hoge risicoscores en daarom een hoge prioriteit hebben.

De effectdoelstellingen zijn:

• *

  het verbeteren van de veiligheid van personen en het verminderen van materiële schade door het terugdringen van geweld in en rond horecabedrijven en het (zoveel mogelijk) voorkomen van letsel door onvoldoende voorzieningen op het gebied van de fysieke (brand)veiligheid (met name voorzieningen ter beperking van het ontstaan en de voortplanting van brand, de voorzieningen ten behoeve van een veilige ontvluchting en een veilige opslag van gas- en koolzuurflessen);

• *

  het terugdringen van aantasting van de openbare orde, zowel in de bedrijven als in de directe omgeving daarvan;

• *

  het terugdringen van risico's voor de volksgezondheid, door onder andere drugsgebruik en (overmatig) gebruik van alcohol (vooral door jongeren) en gokverslaving (speelautomaten);

• *

  het verbeteren van het woon- en leefklimaat door het terugdringen van overlast en hinder als gevolg van (muziek)geluid, stank en wangedrag van aan horecabedrijven gerelateerde personen (b.v. bezoekers en personeel);

• *

  het leveren van een bijdrage aan het terugdringen van verstoring van de openbare orde en criminaliteit, zowel in horecabedrijven als in de directe omgeving daarvan;

• *

  het tegengaan van oneerlijke concurrentie door ongeoorloofd gebruik van paracommerciële bedrijven en niet toegestane of te grote terrassen.

Prestatie- en inputdoelstellingen

De jaarlijkse programmering vindt plaats op basis van doelen in de vorm van te leveren prestaties of inzet die in concrete getallen zijn weergegeven. Deze doelstellingen worden geformuleerd vanuit de hiervoor opgesomde prestatiedoelstellingen.

Prestatiedoelstellingen

Deze hebben betrekking op de geleverde prestaties van de organisatie en worden uitgedrukt in het aantal uit te voeren controles. De prestatiedoelstellingen wisselen jaarlijks en worden om die reden opgenomen in de jaarlijkse handhavingsprogramma’s.

De planning van de controles is echter zodanig, dat alle bedrijven tenminste eens per vier jaar integraal worden gecontroleerd.

Inputdoelstellingen

Deze hebben betrekking op de inzet van de organisatie en worden uitgedrukt in het aantal uren, bijvoorbeeld voor surveillance c.q. het opsporen van illegale activiteiten. De inputdoelstellingen wisselen jaarlijks en worden daarom in de jaarlijkse handhavingsprogramma’s opgenomen.

De inzet van de uren vindt zodanig plaats, dat gemiddeld 30% van de beschikbare capaciteit in de nachtelijke uren wordt ingezet.

3. Strategie inzet instrumenten

3.1 Omschrijving

Het algehele doel van toezicht en handhaving is het realiseren van normconform gedrag, ofwel dat de gestelde regels en voorschriften worden nageleefd. Om dat doel te bereiken, heeft het college verschillende instrumenten ter beschikking.

De toepassing van deze instrumenten is gebaseerd op de Utrechtse Handhavingsmix die vier hoofdgroepen onderscheid, waarbinnen de instrumenten te plaatsen zijn. Het gaat hier om achtereenvolgens informeren, verleiden, afspreken en sanctioneren.

De Utrechtse Handhavingsmix

3.2 Redenen om niet na te leven, tafel van 11

Een effectieve inzet van instrumenten wordt gerealiseerd door ze te koppelen aan de

redenen van niet naleven van regels binnen de doelgroep. Dit betekent dat de eerste stap

bestaat uit een doelgroepanalyse op dit punt. Deze analyse kan worden gebaseerd op de

zogenoemde tafel van 11, waarin de onderstaande elf mogelijke redenen van niet naleven

van regels zijn onderscheiden.

• 1.

  Gebrekkige kennis van de regels

• 2.

  Kosten wegen niet op tegen de baten

• 3.

  Mate van acceptatie

• 4.

  Normgetrouwheid van de doelgroep

• 5.

  Gebrek aan informele/maatschappelijke controle

• 6.

  Kans op een informele melding

• 7.

  Kans op controle

• 8.

  Kans om gesnapt te worden (detectie)

• 9.

  Selectie

• 10.

  Kans op een sanctie

• 11.

  Hoogte van de sanctie

De redenen tot niet naleving in de diverse bedrijven zijn weergegeven in bijlage 3.

3.3 Inzet instrumenten

Uitgaande van de Utrechtse handhavingsmix en rekening houdend met de hiervoor genoemde redenen tot niet naleving, zijn bij de handhaving Horeca de volgende instrumenten inzetbaar:

4. Toezichtstrategie

4.1 Omschrijving en doel

In de toezichtstrategie is vastgelegd welke vormen van toezicht worden onderscheiden en wat de basiswerkwijze daarbij is. Het gaat hierbij om het observeren en constateren van het wel of niet voldoen aan de regels.

Het toezicht wordt onderscheiden in actief toezicht en passief toezicht. Actief toezicht vindt planmatig plaats en komt tot uiting in routinematig toezicht en projectmatig toezicht.

Passief toezicht vindt plaats naar aanleiding van klachten, meldingen, calamiteiten en handhavingsverzoeken. Deze kunnen van zowel burgers als organisaties of overheidsinstanties afkomstig zijn.

De toezichtstrategie geeft helderheid in de verschillende toezichtsvormen die bij de handhaving Horeca worden toegepast. Daarbij wordt tevens eenduidigheid in de basiswerkwijze per toezichtsvorm aangebracht.

De aantallen controles op jaarbasis, verdeeld over de diverse vormen van toezicht, zijn variabel en worden daarom jaarlijkse in het handhavingsprogramma opgenomen.

4.2 Vormen van toezicht

Om effectief te werk te gaan, is het nodig om verschillende vormen van toezicht te hanteren.

Het toezicht wordt gedifferentieerd en gecombineerd uitgevoerd, onder andere op grond van kenmerken van de onder toezicht staande locatie en de handhavinghistorie. De controlebezoeken kunnen aangekondigd en onaangekondigd plaatsvinden.

Binnen de handhaving Horeca worden de onderstaande vormen van toezicht toegepast. Per toezichtmethode is aangegeven of deze het meest geschikt zijn voor locatiegericht (gerichte inspecties van vooraf bekende locaties) of gebiedsgericht (toezicht in een bepaald gebied) toezicht.

4.3 Controlefrequentie

De frequentie van de controles in het kader van het routinematige toezicht, verschilt per bedrijf. De achterliggende gedachte hierbij is dat bedrijven met een hoger risico (kans op overtredingen en nadelige gevolgen) frequenter worden gecontroleerd, waardoor de beschikbare capaciteit zo effectief mogelijk wordt ingezet.

Hierbij wordt gebruik gemaakt van een piramide waarin de horecabedrijven worden geplaatst. De controlefrequentie neemt toe naarmate een bedrijf zich hoger in deze piramide bevindt.

De plaats in de piramide wordt bepaald door een puntensysteem dat aan elk bedrijf een score toekent. De score wordt, afhankelijk van een drietal criteria en een mogelijke bonus, als volgt bepaald.

1.Prioritering

De score wordt, afhankelijk van het type bedrijf, bepaald aan de hand van de risicoanalyse. De risicoanalyse is opgenomen in bijlage 2.

Geen prioriteit: 1 punt.

Lage prioriteit: 2 punten.

Gemiddelde prioriteit: 3 punten.

Hoge prioriteit: 4 punten.

2.Gebied

De score hangt af van het gebied waarin het bedrijf is gevestigd.

Het gebied buiten de singels waar zich slechts enkele bedrijven met een beperkte aanloop bevinden: 1 punt.

Gebieden buiten de singels waar zich bedrijven met een meer dan beperkte aanloop bevinden: 2 punten.

De binnenstad en gelijksoortige gebieden: 3 punten.

Gebieden binnen de bestuurlijke aanpak dan wel gebieden die hiervoor door kunnen gaan: 4 punten.

3.Gedrag

De score neemt toe met het aantal en de ernst van overtredingen en het aantal klachten.De score neemt af naarmate de ondernemer zich inspant om overlast te voorkomen.

Goede onderneming: 1 punt.

Redelijke onderneming: 2 punten.

Matige onderneming: 3 punten.|

Slechte onderneming: 4 punten.

4.Bonus

Bedrijven die geen overlast veroorzaken en de regels altijd goed naleven, komen inaanmerking voor een bonus. Dat wil zeggen dat van de score van zo'n bedrijf 2 puntenworden afgetrokken. Hiermee wordt voorkomen dat als zeer goed bekend staandebedrijven onnodig vaak worden gecontroleerd, omdat ze in een risicovol gebied liggen of tot een hoog geprioriteerd bedrijfstype behoren.

De scores op grond van bovenstaande criteria worden bij elkaar opgeteld, hetgeen resulteert tot een totaalscore en plaatsing in één van de onderstaande categorieën.

• -

  Meer dan 10 punten: bedrijf wordt vaak gecontroleerd

• -

  9/10 punten bedrijf wordt frequent gecontroleerd

• -

  7/8 punten bedrijf wordt regelmatig gecontroleerd

• -

  5/6 punten bedrijf wordt af en toe gecontroleerd

• -

  Minder dan 5 punten bedrijf wordt nauwelijks gecontroleerd.

4.4 Verscherpt toezicht

Horecabedrijven komen onder verscherpt toezicht te staan wanneer een handhavingstraject is ingegaan (b.v. constateringsbrief of handhavingsbesluit). Het gevolg hiervan is dat deze bedrijven, binnen de verjaringstermijn, bewust extra worden gecontroleerd op de begane overtreding.

5. Sanctie- en gedoogstrategie

De "Handreiking handhavingsstrategie openbare en bebouwde ruimte" (hierna: Handreiking) vormt de basis voor deze sanctie- en gedoogstrategie1. Op een aantal punten is deze standaard strategie aangepast om aan het specifieke karakter van horecahandhaving tegemoet te komen. Deze afwijkingen zijn hieronder opgenomen, voor het overige wordt verwezen naar de Handreiking.

1 Deze strategie is een uitwerking van de visie "Keuzes in de handhaving:, die op 9 december 2008 werd vastgesteld. De handreiking zelf is door het college vastgesteld op 2 februari 2010

5.1 Passende reactie

Na het constateren van een overtreding, wordt in principe het zogenoemde tweestappenplan gehanteerd. Dit bestaat uit de stappen waarschuwen en sanctioneren, het tweestappenplan is verder uitgewerkt in de Handreiking.

Als er sprake is van spoedeisend belang, volgt er geen waarschuwing en wordt er direct

opgetreden. Er is in ieder geval sprake van spoedeisendheid:

• *

  bij dreigende onomkeerbaarheid;

• *

  bij levensgevaar;

• *

  wanneer de betreffende wet direct optreden vereist;

• *

  bij extreem economisch voordeel voor de overtreder;

• *

  bij gevaar voor de openbare orde en veiligheid;

• *

  bij grove aantasting van de woon- en leefomgeving.

In geval van recidive, wordt strenger gesanctioneerd. Hierbij wordt een vaste verjaringstermijn per overtreding gehanteerd, deze termijn gaat lopen na constatering van de laatste overtreding. Afhankelijk van de overtreding kleeft de termijn aan de vergunning of de betrokken leidinggevende.

Het kan voorkomen dat voor bepaalde feiten meerdere sancties mogelijk zijn. In die gevallen gaat de zwaarste bestuurlijke sanctie voor en wordt deze in ieder geval opgelegd. Daarbij kunnen meerdere, lichtere sancties worden opgelegd. Het stapelen van sancties is, behoudens enkele wettelijke uitzonderingen, toegestaan.

Als sprake is van bijzondere omstandigheden, kan afgeweken worden van het tweestappenplan. De sanctie die het beste past om het gestelde doel te bereiken wordt toegepast. Zo kan bijvoorbeeld een tweede waarschuwing gegeven worden of het geven van een eerste waarschuwing achterwege gelaten worden. Het doel van de handhavingsstrategie is immers het komen tot naleefgedrag. In sommige gevallen kan een (kleine) afwijking van het stappenplan leiden tot een beter resultaat, namelijk het beëindigen van de overtreding en het voorkomen van toekomstige overtredingen.

Hierbij moet ook gedacht worden aan die gevallen waarin de omstandigheden van het geval de situatie bijzonder urgent dan wel in het geheel niet urgent maken. Zo kunnen argumenten als veiligheid of omstandigheden als grote drukte een afwijking van deze strategie noodzakelijk maken. Aan afwijkingen gaat een goede belangenafweging vooraf en is in het bijzonder oog voor proportionaliteit. Elke afwijking wordt gemotiveerd.

De basiswerkwijze van het tweestappenplan voor horeca-instellingen is als volgt:

5.2 Gemeentelijke inrichtingen

Als de gemeente Utrecht zelf vergunninghouder is, of anderszins is betrokken bij een horecaonderneming waarbij een overtreding wordt geconstateerd, wordt terstond een waarschuwing gegeven en volgt intern overleg met de betrokken afdeling. Als het interne overleg niet effectief blijkt, volgt een sanctie volgens de strategie zoals die is vastgelegd in de "Handreiking handhavingsstrategie openbare en bebouwde ruimte".

5.3 Gedoogstrategie

Het uitgangspunt is dat alle overtredingen van wet- en regelgeving door middel van handhaving tot beëindiging worden gebracht. Er wordt in de gemeente Utrecht niet gedoogd. Echter, soms is er sprake van zeer bijzondere omstandigheden en dan kan het noodzakelijk en gerechtvaardigd zijn, dat van bestuursrechtelijk handhavend optreden wordt afgezien.

6. Evaluatie

Op basis van deze handhavingsstrategie wordt jaarlijks een handhavingsprogramma opgesteld. Hierin worden de uitgangspunten van de strategie vertaald naar een concrete invulling en de inzet voor het komende jaar vastgelegd. Het programma is de basis voor de jaarlijkse evaluatie van het handhavingsbeleid Horeca. Daarnaast wordt gekeken of de uitgevoerde werkzaamheden zijn uitgevoerd binnen het in de begroting beschikbaar gestelde budget.

De evaluatie vindt jaarlijks plaats, dit in verband met het jaarverslag over de handhaving in het afgelopen jaar en het opstellen van het handhavingsprogamma voor het komende jaar.

Deze wijze van evalueren is conform de handreiking.

7. Overgangsbepaling

Deze handhavingstragie vervangt de handhavingstrategie Horeca deel II van het 'Beleid handhaving en vergunningen horeca' (waarin de toezicht- en sanctiestrategie zijn uitwerkt). Deel I van het genoemde beleidsstuk gaat over de vergunningverlening en blijft onverkort van kracht.

Aldus vastgesteld door het college van burgemeester en wethouders van Utrecht in zijn vergadering van 30 augustus 2011

De secretaris, De burgemeester,

Mr. M.R. Schurink Mr. A. Wolfsen

Bekendmaking is geschied op 13 september 2011.

Deze beleidsregel treedt in werking op 21 september 2011.

BIJLAGEN BEHOREND BIJ GEMEENTEBLAD VAN UTRECHT 2011, NR. 55

Bijlage 1 Overzicht sancties

In beginsel wordt het tweestappenplan gevolgd, conform de 'Handreiking handhavingsstrategie openbare en bebouwde ruimte'. Dat wil zeggen dat er in principe eerst een waarschuwing wordt gegeven, daarna volgt een passende sanctie. Sommige overtredingen worden echter zo ernstig geacht, dat er geen waarschuwing vooraf wordt gegeven.

Hieronder geven wij een niet-limitatieve opsomming van verschillende overtredingen en het daarbij behorende stappenplan van waarschuwingen en sancties. Zodra een overtreding wordt geconstateerd, wordt de eerste stap gezet. De verjaringstermijn gaat dan lopen. Als binnen de looptijd van deze termijn, voor de tweede keer eenzelfde overtreding wordt geconstateerd, dan wordt de sanctie onder stap 2 toegepast. De verjaringstermijn gaat dan opnieuw lopen. Zo wordt telkens een zwaardere sanctie opgelegd, tot dat naleefgedrag wordt bereikt.

Er kan afgeweken worden van onderstaande sanctiestrategie. Dat kan ten eerste in spoedeisende gevallen, waarbij direct wordt opgetreden en de waarschuwing achterwege wordt gelaten. Ten tweede kan ook bij uitzonderlijke gevallen afgeweken worden van de sanctiestrategie. De sanctie moet immers altijd proportioneel zijn. Het primaire doel is het komen tot naleefgedrag, dat wil zeggen dat de overtreding beëindigd, wordt en herhaling wordt voorkomen. In uitzonderingsgevallen kan dit beter bereikt worden door af te wijken van onderstaande strategie.

Elke afwijking wordt gemotiveerd.

15. Handhavingsbeleid voor coffeeshops

Voor coffeeshops, zijnde alcoholvrije bedrijven, gelden in principe dezelfde stappen zoals hierboven vermeld. Zo wordt een coffeeshop die exploiteert zonder de benodigde vergunningen of in strijd met in de vergunning gestelde voorwaarden, op eenzelfde wijze gesanctioneerd als een 'gewoon' horecabedrijf.

Ten aanzien van het verstrekken van softdrugs, zoals bedoeld in lijst II van de Opiumwet, geldt een specifiek gedoogbeleid. Dit beleid is vastgesteld door het College van Procureurs Generaal en houdt in dat strafrechtelijke vervolging in beginsel achterwege blijft, mits is voldaan aan de gedoogcriteria. Deze AHOJ-G-eisen houden in: Geen affichering, geen Harddrugs, geen Overlast, geen verkoop aan Jongeren en geen Grote hoeveelheden.

Naast deze gedoogcriteria, speelt ook het lokale beleid een rol. In het driehoeksoverleg zijn nadere afspraken gemaakt. Deze zijn vastgelegd in de notitie "Softdrugsbeleid gemeente Utrecht".

De gemeente controleert alleen ten aanzien van de exploitatievergunning en de daarin gestelde voorwaarden. Controle van bijvoorbeeld de handelsvoorraad valt niet onder de bevoegdheid van de gemeente.

Bij overtreding van de AHOJ-G criteria worde de volgende stappen gezet:

• -

  Affichering; affichering is niet toegestaan. De exploitatie van een terras is basis hiervan niet toegestaan, een terras wordt immers gezien als een uithangbord van de horeca-inrichting. Adverteren is evenmin toegestaan.

• -

  Harddrugs; de aanwezigheid van of de handel in harddrugs is niet toegestaan. Bij overtreding wordt de exploitatievergunning ingetrokken, de gedoogsituatie beëindigd en het pand wordt gesloten op grond van artikel 13b Opiumwet.

• -

  Overlast; een coffeeshop mag geen overlast veroorzaken. Het stappenplan 'overlast' geldt voor een coffeeshop op dezelfde wijze als dat geldt voor overige horecabedrijven.

• -

  Jongeren; minderjarigen mogen niet aanwezig zijn in een coffeeshop.

• -

  Hoeveelheid; het overschrijden van de gedoogde handelsvoorraad van 500 gram of het verkopen in grotere hoeveelheden dan 5 gram is niet toegestaan. Bij ernstige overtreding wordt de horecavergunning ingetrokken en de gedoogsituatie beëindigd.

Bij recidive of ernstige overtredingen, kan het pand gesloten worden op basis van artikel 13b Opiumwet.

Verjaringstermijn: drie jaar.

Wet Bibob

De wet Bibob heeft tot doel om te voorkomen dat een verleende vergunning wordt misbruikt voor bedrijfsactiviteiten die als dekmantel dienen voor het plegen van strafbare feiten. Daarnaast is het doel van de Wet Bibob het voorkomen en tegengaan van witwassen.

Het beleid dat de gemeente Utrecht in het kader van de Wet Bibob voert, is afzonderlijk uitgewerkt in een beleidsregel (gepubliceerd in gemeenteblad 2005, nr. 57). Dit beleid is niet alleen van toepassing voor de horecasector, maar ook op een aantal andere branches en activiteiten. Voor een exacte omschrijving daarvan wordt verwezen naar de beleidsregel, hier wordt alleen in het kort omschreven op welke wijze de Wet Bibob ten aanzien van de horecasector wordt toegepast.

Het Bibobinstrumentarium kan naar aanleiding van een binnengekomen vergunningaanvraag worden toegepast. Ook is het mogelijk om, als een vergunning van kracht is, de Bibobinstrumenten te gebruiken om na te gaan of er een risico is dat in het kader van een bedrijfsactiviteit strafbare feiten worden gepleegd en/of geld wordt witgewassen. De gemeente kan, als er na het eigen onderzoek nog vragen onbeantwoord zijn gebleven, het landelijk bureau Bibob van het Ministerie van Justitie om advies vragen. Het landelijk bureau kan hierbij over meer gegevens beschikken en kan bij diverse instanties informatie opvragen. Al deze gegevens worden verwerkt in het uit te brengen advies.

Naar aanleiding van een onderzoek, al niet na het inwinnen van een advies bij het landelijk bureau, wordt de conclusie getrokken:

• 1.

  'geen gevaar',

• 2.

  'enige mate van gevaar' of

• 3.

  'ernstig gevaar' getrokken.

In concrete gevallen kan van deze categorisering afgeweken worden. Enige afwijking wordt altijd nader onderbouwd in het betreffende besluit.

Ad. 1 Naar aanleiding van een conclusie 'geen gevaar' wordt de aangevraagde vergunning verleend of blijft de reeds verleende vergunning van kracht.

Ad. 2 Indien er sprake is van 'enige mate van gevaar', dan zullen in beginsel aanvullende voorschriften aan een te verlenen of reeds verleende vergunning worden verbonden. De voorschriften hebben als doel het gevaar, namelijk dat in het kader van de bedrijfsvoering strafbare feiten worden gepleegd, voldoende te reduceren. De strekking van de voorschriften hangt af van de mate en aard van het gevaar. Zo kan worden voorgeschreven dat gedurende een bepaalde periode verantwoordingsinformatie moet worden verstrekt, al dan niet gecontroleerd door een externe accountant. Als er niet aan de extra voorschriften wordt voldaan en/of er (opnieuw) strafbare feiten worden geconstateerd, dan kan dit alsnog leiden tot de kwalificatie 'ernstig gevaar'.

Ad. 3 Als de conclusie 'ernstig gevaar' wordt getrokken, dan wordt de aangevraagde vergunning geweigerd en een reeds verleende vergunning ingetrokken.

Bijlage 2 – Risicoanalyse, prioritering, doelen

Bijlage 2 is te raadplegen via www.utrecht.nl (raadsinformatie Gemeentebladen, nr. 55).

Bijlage 3 - Redenen van niet naleven

1.Gebrekkige kennis van de regels.

Hoe vaak zijn onvoldoende bekendheid met en onduidelijkheid van wetten en regels een reden deze te overtreden?

2.Kosten wegen niet op tegen de baten.

Hoe vaak worden wetten en regels uit (im)materiële overwegingen overtreden? Regels naleven kost geld, tijd, moeite etc.

3. Mate van acceptatie (begrip)

Hoe vaak vormt het niet accepteren van wetten, regels en beleid aanleiding tot overtredingen?

4.Normgetrouwheid van de doelgroep

Hoe vaak worden wetten en regels overtreden, omdat men onvoldoende bereidheid heeft zich te conformeren aan het gezag van de overheid?

5.Gebrek aan informele/maatschappelijke controle

Hoe vaak worden wetten en regels overtreden, omdat men de kans op sanctionering van hun gedrag door anderen dan de overheid, laag inschat?

6.Kans op een informele melding

Hoe vaak overtreedt men wetten en regels, omdat men de kans laag inschat dat een overtreding die is geconstateerd door anderen dan de overheid, wordt gemeld?

7.Kans op controle

Hoe vaak worden wetten en regels overtreden, omdat men de kans laag inschat dat de overheid op overtredingen controleert?

8.Kans om gesnapt te worden (detectie)

Hoe vaak worden overtredingen begaan, omdat men denkt dat de kans dat men betrapt wordt, klein is?

9.Selectie

Hoe vaak overtreedt men wetten en regels, door onvoldoende selectie van te controleren bedrijven, personen, handelingen of gebieden?

10.Kans op een sanctie

Hoe vaak worden wetten en regels overtreden, omdat men de indruk heeft dat de kans dat een overtreding daadwerkelijk tot een sanctie leidt, laag is?

11.Hoogte van een sanctie

Hoe vaak worden wetten en regels overtreden, omdat men niet veel last heeft van de hoogte en soort van de aan de overtreding gekoppelde sanctie en bijkomende nadelen van sanctieoplegging?