Beleidsnota parkeren grote voertuigen gemeente Westerkwartier 2022

1.1 Doelstelling

Maatschappelijk wordt het niet meer geaccepteerd dat grote voertuigen worden geparkeerd in straten met een woonfunctie of nabij publieke voorzieningen zoals scholen. Uit meldingen van onze inwoners blijkt dat inwoners hinder ervaren van deze geparkeerde grote voertuigen. De hinder varieert van onveilige situaties, geluidsoverlast, ruimtegebrek voor anderen tot de beperking van het uitzicht.

Daarnaast is het parkeren van grote voertuigen schadelijk voor het uiterlijk aanzien van de gemeente. De Algemene plaatselijke verordening gemeente Westerkwartier 2021 (hierna Apv) biedt mogelijkheden om het parkeren van grote voertuigen tegen te gaan.

1.2 Situatie in de voormalige gemeenten

De gemeente Westerkwartier is op 1 januari 2019 ontstaan na een gemeentelijke herindeling. De voormalige gemeenten Grootegast, Leek, Marum en Zuidhorn zijn opgegaan in deze nieuwe gemeente. Verder is er het gebied Middag, dat voorheen viel onder de gemeente Winsum, aan de nieuwe gemeente Westerkwartier toegevoegd.

De voormalige gemeenten Grootegast en Leek kenden beleid dan wel regelgeving met betrekking tot het parkeren van grote voertuigen, dat was gebaseerd op de Apv van die gemeenten. Het parkeren van grote voertuigen werd geweerd uit de bebouwde kommen van diverse kernen. De voormalige gemeenten Marum, Winsum en Zuidhorn kenden geen specifiek beleid of specifieke regelgeving met betrekking tot het parkeren van grote voertuigen.

1.3 Aanleiding

Naar aanleiding van de gemeentelijke herindeling en de nieuwe vastgestelde Apv zijn de eerdere aanwijzingsbesluiten komen te vervallen. In verband met de juridische handhaafbaarheid is het noodzakelijk om door middel van een nieuw aanwijzingsbesluit gebieden aan te wijzen waar het verboden is om grote voertuigen te parkeren.

Daarnaast is het wenselijk om het beleid rondom het parkeren van grote voertuigen te harmoniseren. Om deze reden is er binnen de gemeente gekeken waar het parkeren van grote voertuigen schadelijk is voor het uiterlijk aanzien van de gemeente dan wel waar dit buitensporig is gelet op de verdeling van de beschikbare parkeerruimte.

1.4 Juridisch kader

Het verbieden van het parkeren van grote voertuigen kan op basis van de wegenverkeerswetgeving of op basis van artikel 5:8 van de gemeentelijke Apv. Het doel van beide wettelijke regelingen is echter verschillend.

Het doel van de wegenverkeerswetgeving is het reguleren van het verkeer. Terwijl het doel van de regeling in de Apv neerkomt op het beperken dan wel voorkomen van gevaar, overlast en hinder. In dit kader wordt het parkeren van grote voertuigen gezien als buitensporig gebruik van de weg dan wel het tegengaan en voorkomen van de aantasting van het uiterlijk aanzien van de gemeente.

Artikel 5:8 van de Algemene plaatselijke verordening gemeente Westerkwartier 2021 biedt de mogelijkheid om het parkeren van grote voertuigen tegen te gaan, daar waar dat naar het oordeel van het college gewenst is. Artikel 5:8 van de Algemene plaatselijke verordening gemeente Westerkwartier 2021 luidt als volgt;

• 1.

  Het is verboden een voertuig dat, met inbegrip van de lading, een lengte heeft van meer dan 6 meter of een hoogte van meer dan 2,4 meter te parkeren op een door het college aangewezen plaats, waar dit naar zijn oordeel schadelijk is voor het uiterlijk aanzien van de gemeente.

• 2.

  Het is verboden een voertuig dat, met inbegrip van de lading, een lengte heeft van meer dan 6 meter te parkeren op een door het college aangewezen weg, waar dit naar zijn oordeel buitensporig is met het oog op de verdeling van beschikbare parkeerruimte.

• 3.

  Het eerste en tweede lid zijn niet van toepassing op campers, kampeerauto’s, caravans en kampeerwagens, voor zover deze voertuigen niet langer dan drie achtereenvolgende dagen op de weg worden geplaatst of gehouden.

• 4.

  Het tweede lid is voorts niet van toepassing op werkdagen van maandag tot en met vrijdag, dagelijks van 08.00 tot 18.00 uur.

• 5.

  Het college kan ontheffing verlenen van de verboden.

• 6.

  Op de ontheffing is paragraaf 4.1.3.3 van de Algemene wet bestuursrecht (positieve fictieve beschikking bij niet tijdig beslissen) van toepassing.

2.1 Typering dorpen in de gemeente Westerkwartier

In de vastgestelde Woonvisie Westerkwartier 2020-2025 en in de vastgestelde Omgevingsvisie Westerkwartier is een indeling gemaakt van de centrumdorpen, de basisdorpen en de woondorpen op basis van de kernentypologie. Hierbij is gekeken naar de woningbouwconcentratie, de aanwezigheid van centrumvoorzieningen en de mogelijkheden betreffende openbaar vervoer.

In dat kader zijn er vijf centrumdorpen geclassificeerd, namelijk Leek-Tolbert, Marum, Grootegast, Grijpskerk en Zuidhorn. Deze kernen zijn allemaal in het bezit van een ruim voorzieningenaanbod (meerdere supers, niet-dagelijkse boodschappen). Daarnaast zijn er zeven basisdorpen benoemd met een super en soms aanvullende voorzieningen, namelijk Aduard, De Wilp, Oldehove, Ezinge, Oldekerk-Niekerk, Opende en Zevenhuizen. De resterende dorpen zijn geclassificeerd als woondorpen: dorpen met geen of weinig voorzieningen.

2.2 Toepassen parkeerverboden grote voertuigen

Het voorstel is om het parkeerverbod voor grote voertuigen te beperken tot de centrumdorpen en basisdorpen (hoofdkernen). De reden hiervoor is dat in de hoofdkernen de parkeerdruk en de schaarste van beschikbare parkeerruimte het grootst is. Dit komt door de hoge concentratie van de woonbebouwing. Daarnaast blijkt uit meldingen van onze inwoners dat het parkeren van grote voertuigen in deze gebieden als hinderlijk wordt ervaren.

Bovendien wordt het uiterlijk aanzien van de gemeente geschaad wanneer grote voertuigen worden geparkeerd in woonwijken van hoofdkernen. Het merendeel van de woonwijken in centrumdorpen bestaat namelijk uit laagbouw. Grote voertuigen passen hier niet tussen. Ze verstoren het rustige beeld dat de woonwijken uitstralen.

Tevens is de infrastructuur in de woonwijken ingesteld op het parkeren van auto’s van de bewoners en van eventuele bezoekers. De woonwijken zijn niet ingericht op het parkeren met grote voertuigen. Ook leggen geparkeerde grote voertuigen in woonwijken een buitensporig groot beslag op de aanwezige beschikbare parkeerruimte. Dit zou dan met name voorkomen in avonden en in de weekenden. In de woondorpen heeft een parkeerverbod weinig zin gelet op de aard en omvang van de problematiek. In de praktijk ontvangen wij als gemeente sporadisch meldingen vanuit deze dorpen.

2.3 Alternatieve parkeerlocaties voor grote voertuigen

Complementair aan de instelling van een parkeerverbod voor grote voertuigen is het gewenst te bezien waar vervangende parkeergelegenheid gevonden kan worden. Het uitgangspunt dient te zijn dat bedrijven zelf zorgen voor parkeergelegenheid voor hun voertuigen. In de gemeente Westerkwartier wordt ten aanzien van alle bedrijven, die een kavel kopen op een bedrijfsterrein, bezien of er naast de te realiseren bedrijfsgebouwen ook voldoende ruimte is voor het parkeren van (grote) voertuigen. Het is niet onredelijk om chauffeurs, die op enige afstand van hun bedrijf wonen, te vragen zelf voor hun parkeergelegenheid te zorgen en daarbij geen gebruik te maken van de openbare weg. Chauffeurs die op enige afstand van hun bedrijf wonen kunnen, net als andere forensen, zich met de auto, met de fiets of met het openbaar vervoer begeven van het bedrijf naar de woning en omgekeerd.

Het parkeren van grote voertuigen op de bedrijventerreinen wordt niet schadelijk geacht voor het uiterlijk aanzien van de gemeente. Bedrijventerreinen worden gekenmerkt door bedrijvigheid en grote bedrijfspanden. Geparkeerde grote voertuigen passen hier beter dan in de centra en in de woonwijken van de hoofdkernen, niet alleen wat betreft uitstraling, maar ook qua omvang en verhouding.

Om voldoende alternatieven voorhanden te hebben voor het parkeren van grote voertuigen worden diverse (bedrijven)terreinen uitgezonderd van het parkeerverbod voor grote voertuigen. Hierbij is rekening gehouden met beschikbare parkeerruimte en eventuele andere ingestelde verboden.

3.1 Gebieden waar het verboden is grote voertuigen te parkeren

Om het parkeren van grote voertuigen in woonwijken tegen te gaan wordt voorgesteld de gehele bebouwde kom van de vijf centrumdorpen (Leek-Tolbert, Marum, Grootegast, Grijpskerk en Zuidhorn) en de zeven basisdorpen (Aduard, De Wilp, Oldehove, Ezinge, Oldekerk-Niekerk, Opende en Zevenhuizen) aan te wijzen als plaatsen waar het parkeren van grote voertuigen schadelijk is voor het uiterlijk aanzien van de gemeente (artikel 5:8 lid 1 Apv) en waar dit buitensporig is met het oog op de verdeling van beschikbare parkeerruimte (artikel 5:8, lid 2 Apv).

Van dit verbod worden diverse (bedrijven)terreinen uitgezonderd, zoals benoemd in het bijbehorende Aanwijzingsbesluit verbod parkeren grote voertuigen gemeente Westerkwartier 2022. Daarnaast zijn er een aantal private partijen, die hun privéterrein met een openbaar karakter hebben ingericht voor het parkeren van grote voertuigen. Voorbeelden hiervan zijn Wegrestaurant In de Klaver te Niebert en restaurant De Heerlijkheid te Marum. In voorkomend geval passen wij maatwerk toe gelet op de leden 1 en 2 van artikel 5:8 van de Apv.

Zoals in deze beleidsnota is aangegeven, wordt de reikwijdte van het parkeerverbod voor grote voertuigen beperkt door het bepaalde in de leden 3 en 4 van artikel 5:8 van de Apv. Het verbod is namelijk niet van toepassing op;

• •

  campers, kampeerauto’s, caravans en kampeerwagens als deze niet langer dan drie dagen op de openbare weg geparkeerd staan;

• •

  maandag tot en met vrijdag, dagelijks van 08.00 tot 18.00 uur.

3.1 Ontheffing

Zoals reeds aangegeven, kan het college op grond van artikel 5:8, lid 5 Apv ontheffing van de parkeerverboden voor grote voertuigen geven (artikel 5:8, lid 5). Het is wenselijk om criteria op te stellen in welke gevallen een ontheffing wordt verleend en in welke gevallen niet.

Voorkomen moet worden dat de criteria zo ruim zijn dat bijna iedere chauffeur die nu in de woonwijken parkeert in aanmerking komt voor een ontheffing. Gelet hierop worden de volgende criteria voorgesteld voor het verlenen van een ontheffing:

• 1.

  er moet sprake zijn van een tijdelijk karakter (bijv. grote voertuigen t.b.v. kermis, bevolkingsonderzoek, schooltandarts, o.i.d.);

• 2.

  er moet sprake zijn van een medische verklaring waaruit blijkt dat de chauffeur geen gebruik kan maken van de geboden alternatieven en waaruit blijkt dat betrokken chauffeur zonder ontheffing in problemen zou komen;

• 3.

  er moet sprake zijn van voertuigen van bedrijven die in spoedeisende gevallen terstond moeten kunnen uitrukken (bijvoorbeeld calamiteitendienst gas/water, sleepwagens, etc.).

3.2 Communicatie

Het is wenselijk om te communiceren over het ingestelde parkeerverbod voor grote voertuigen. Dit gaan wij doen via de reguliere communicatiemedia (gemeentewebsite, krant en sociale media). Ook worden handelsverenigingen actief geïnformeerd. In het verlengde daarvan worden enkele overkoepelende transportorganisaties in kennis gesteld over het ingestelde parkeerverbod. Tot slot zal de politie in kennis worden gesteld van het verbod.