Referendumverordening Bernheze 2013

Geldend van 21-03-2013 t/m heden

Intitulé

Referendumverordening Bernheze 2013

De raad van de gemeente Bernheze;

gezien het bijbehorende voorstel van de griffier en de voorzitter van de raad

van 7 februari 2013;

gehoord hebbende de raadscommissie Bestuur en Strategie op 27 februari 2013;

gelet op artikel 147 en 149 van de Gemeentewet;

besluit vast te stellen de volgende:

Referendumverordening Bernheze 2013

Hoofdstuk 1 Algemene bepalingen

Artikel 1 Begripsbepalingen

In deze verordening wordt verstaan onder:

  • a.

    referendum: volksstemming die op basis van deze regeling kan bestaan uit een raadgevend

    referendum, een raadplegend referendum of een volksinitiatief;

  • b.

    raadgevend referendum: een op initiatief van kiesgerechtigden gehouden volksstemming

    over een concept raadsbesluit;

  • c.

    raadplegend referendum: een op initiatief van de raad gehouden volksstemming over een

    mogelijk door de raad te nemen besluit of over meerdere door de raad geformuleerde alternatieven

    voor een eventueel te nemen besluit;

  • d.

    volksinitiatief: een op initiatief van kiesgerechtigden gehouden volksstemming over een door

    kiesgerechtigden voorgedragen onderwerp waarover de raad bevoegd is te besluiten;

  • e.

    concept raadsbesluit: een aan de raad voorgelegd besluit dat op de agenda van de raadsvergadering

    is opgenomen;

  • f

    kiesgerechtigden:

    • 1.

      diegenen die stemrecht hebben voor de verkiezing van de leden van de raad

    • 2.

      ingezetenen van de gemeente van zestien jaar en ouder en die nog niet de leeftijd van 18

      jaar hebben bereikt en die met uitzondering van hun leeftijd kiesgerechtigd zijn voor de verkiezing

      van de leden van de raad.

Artikel 2 Referendabele besluiten

Door de raad te nemen besluiten kunnen onderwerp zijn van een referendum, met uitzondering

van besluiten:

  • a.

    over individuele kwesties, zoals benoemingen, ontslagen, schorsingen, kwijtscheldingen en schenkingen;

  • b.

    over de hoogte van geldelijke voorzieningen voor ambtsdragers, gewezen ambtsdragers en hun nabestaanden;

  • c.

    de vaststelling, wijziging of intrekking van de arbeidsvoorwaardenregeling en daaruit voortvloeiende

    besluiten met betrekking tot de griffier en de medewerkers van de griffie;

  • d.

    over de vaststelling van de gemeentelijke begroting en de rekening;

  • e.

    over de vaststelling van gemeentelijke tarieven en belastingen;

  • f

    over het voor kennisgeving aannemen van notities en rapporten;

  • g.

    in het kader van deze verordening;

  • h.

    ter uitvoering van een besluit van een hoger bestuursorgaan of de wetgever waaromtrent de

    raad geen beleidsvrijheid heeft;

  • 1.

    die naar het oordeel van de raad hun grondslag vinden in een eerder genomen besluit waarover

    een referendum is gehouden of kon worden gehouden;

  • J.

    waarvan de raad van oordeel is dat andere dringende redenen aanleiding zijn om geen referendum

    te houden.

Hoofdstuk 2 Bijzondere bepalingen

Artikel 3 Raadgevend referendum

  • 1. Een verzoek om een raadgevend referendum te houden wordt uiterlijk één week voor de

    plenaire behandeling van het concept raadsbesluit bij de raad ingediend. Het verzoek is voorzien

    van een dagtekening en vermeldt om welk concept raadsbesluit het gaat.

  • 2. Het verzoek wordt ondersteund door de handtekeningen van een aantal kiesgerechtigden dattenminste gelijk is aan de kiesdeler van de laatst gehouden verkiezing van de leden van deraad. Elke handtekening gaat vergezeld van een daarbij behorende naam, adres, woonplaatsen geboortedatum.

  • 3. De in het tweede lid bedoelde ondersteuningsverklaringen worden geplaatst op een daartoedoor het college verstrekt standaard formulier. Dit kan op twee manieren:

    • a.

      Kiesgerechtigden plaatsen een handtekening op een lijst die ter ondertekening in het gemeentehuis

      ligt. Bij het plaatsen van een handtekening dient de kiesgerechtigde zich te legitimerenmet een geldig identiteitsbewijs;of,

    • b.

      Kiesgerechtigden vullen een formulier in via de website van de gemeente en legitimerenzich door middel van het gebruik van de persoonlijke DigiD inlogcode.

  • 4. Uiterlijk om 16.00 uur van de dag voorafgaand aan de dag waarop de raadsvergadering wordtgehouden waarvoor het concept raadsbesluit is geagendeerd, maakt het college aan de raadbekend of naar zijn mening is voldaan aan de vereisten voor het indienen van een verzoektot het houden van een raadgevend referendum.

  • S. De raad besluit in de raadsvergadering waarvoor het concept raadsbesluit is geagendeerd ofaan de vereisten voor het indienen van het verzoek is voldaan en besluit tevens of over hetconcept raadsbesluit, met in achtneming van artikel 2 van deze verordening, een raadgevendreferendum kan worden gehouden. De raad kan zijn beslissing eenmaal verdagen tot deeerstvolgende raadsvergadering.

  • 6. Indien de raad van mening is dat de weigeringsgrond uit artikel 2, aanhef en onder h, i of jvan deze verordening van toepassing is, verzoekt de raad de referendumcommissie hierovereen advies uit te brengen. In dat geval wordt de beslissing op het verzoek verdaagd tot deeerstvolgende raadsvergadering.

  • 7. Als het verzoek wordt ingewilligd, wordt het concept raadsbesluit waarop het referendumverzoekbetrekking heeft in de vergadering van de raad plenair behandeld.

  • 8. De stemming over het concept raadsbesluit, zoals dat luidt na verwerking van de aanvaardeamendementen, wordt aangehouden tot de eerstvolgende vergadering na de dag waarop hetreferendum wordt gehouden.

Artikel 4 Volksinitiatief

  • 1. Kiesgerechtigden kunnen bij de raad een verzoek indienen tot het houden van een volksinitiatief.

    Zij geven daarbij het onderwerp en mogelijke vraagstelling aan.

  • 2. Het verzoek wordt ondersteund door de handtekeningen van een aantal kiesgerechtigden dattenminste gelijk is aan de kiesdeler van de laatst gehouden verkiezing van de leden van deraad. Elke handtekening gaat vergezeld van een daarbij behorende naam, adres, woonplaatsen geboortedatum.

  • 3. De in het tweede lid bedoelde ondersteuningsverklaringen worden geplaatst op een daartoe

    door het college verstrekt standaard formulier. Dit kan op twee manieren:

    • a.

      Kiesgerechtigden plaatsen een handtekening op een lijst die ter ondertekening in het gemeentehuis

      ligt. Bij het plaatsen van een handtekening dient de kiesgerechtigde zich te legitimerenmet een geldig identiteitsbewijs;of,

    • b.

      Kiesgerechtigden vullen een formulier in via de website van de gemeente en legitimerenzich door middel van het gebruik van de persoonlijke DigiD inlogcode.

  • 4. Uiterlijk om 16.00 uur van de dag voorafgaand aan de dag waarop de raadsvergadering wordtgehouden waarvoor het verzoek is geagendeerd, maakt het college aan de raad bekend ofnaar zijn mening is voldaan aan de vereisten voor het indienen van een verzoek tot het houdenvan een volksinitiatief.

  • 5. De raad besluit uiterlijk in de tweede reguliere raadsvergadering na ontvangst van het verzoek,

    of aan de vereisten voor het indienen van het verzoek is voldaan en besluit tevens ofhet voorgedragen onderwerp van het volksinitiatief voldoet aan artikel 2 van deze verordening.De raad kan zijn beslissing eenmaal verdagen tot de eerstvolgende raadsvergadering.

  • 6. Indien de raad van mening is dat de weigeringsgrond uit artikel 2, aanhef en onder h, i ofjvan deze verordening van toepassing is, verzoekt de raad de referendumcommissie hierovereen advies uit te brengen. In dat geval wordt de beslissing op het verzoek verdaagd tot deeerstvolgende raadsvergadering.

  • 7. De raad neemt in de eerstvolgende vergadering na de dag waarop het referendum wordt

    gehouden een definitief besluit.

Artikel 5 Raadplegend referendum

  • 1. De raad kan besluiten tot het houden van een raadplegend referendum over een mogelijk te

    nemen besluit óf over meerdere door de raad geformuleerde alternatieven voor een eventueel

    te nemen besluit.

  • 2. Een raadplegend referendum kan worden beperkt tot een deelgebied binnen de gemeente,

    indien de aangelegenheid slechts dat deel van de gemeente betreft en het te nemen besluit

    buiten dat gebied geen effecten kan hebben.

  • 3. Indien een referendum wordt beperkt tot een deelgebied binnen de gemeente dan wordt het

    bepaalde in deze verordening gerelateerd aan de kring van kiesgerechtigden binnen dat gebied.

  • 4. De raad neemt in de eerstvolgende vergadering na de dag waarop het referendum wordt

    gehouden een definitief besluit.

Hoofdstuk 3 Verdere procedure

Artikel 6 Datum

  • 1. De raad stelt tegelijk met het besluit om een referendum te houden, of zo spoedig mogelijkdaarna, en na raadpleging van het college, de datum vast waarop het referendum wordt gehouden.

  • 2. De datum genoemd in het eerste lid ligt niet verder weg dan vier maanden na de dag waaropde raad heeft besloten tot het houden van een referendum.

  • 3. De raad kan als daartoe aanleiding is besluiten deze termijn te verlengen, onder meer om hetreferendum te kunnen combineren met algemene verkiezingen (landelijke-, provinciale-,raads- of europese verkiezingen).

  • 4. Een referendum vindt niet plaats in de voor de regio aangewezen schoolvakanties voor hetbasis- en voortgezet onderwijs en op zon- en feestdagen.

  • 5. Er kunnen meer referenda op dezelfde dag worden gehouden.

Artikel 7 Vraagstelling

  • 1. De raad stelt de vraagstelling en de antwoordmogelijkheden van het referendum vast waarbijin het geval van:

    • a.

      het raadgevend referendum aan de kiesgerechtigden wordt gevraagd of zij voor of tegenhet concept raadsbesluit zijn;

    • b.

      het raadplegend referendum aan de kiesgerechtigden wordt gevraagd of zij voor of tegeneen mogelijk door de raad te nemen besluit zijn dan wel wordt aan hen de keuze uit eenaantal alternatieven voorgelegd.

    • e.

      het volksinitiatief aan de kiesgerechtigden wordt gevraagd of zij voor of tegen een mogelijk

      door de raad te nemen besluit zijn dan wel wordt aan hen de keuze uit een aantalalternatieven voorgelegd.

  • 2. De vraagstelling en antwoordmogelijkheden worden aan het adres van de kiesgerechtigdenbezorgd.

Artikel 8 Budget

  • 1. Nadat is besloten tot het houden van een referendum, brengt de raad een bedrag op de begroting

    voor voorlichting en organisatie.

  • 2. Tevens stelt de raad een subsidieplafond vast voor subsidies aan de verzoekers van het referendum

    en aan maatschappelijke organisaties voor het organiseren van debat en publiciteit

    over het onderwerp waarop het referendum betrekking heeft. De raad bepaalt daarbij volgens

    welke verdeelsleutel het subsidieplafond over de groepen van subsidiegerechtigden wordt

    verdeeld.

  • 3. Het college beslist op de aanvragen om subsidie op basis van nader door het college vast te

    stellen beleidsregels.

Artikel 9 Uitvoering

Het college is belast met de organisatie en uitvoering van het referendum.

Artikel 10 Procedure stemming

De bepalingen van de Kieswet en het Kiesbesluit zijn op de gang van zaken bij het referendum

van overeenkomstige toepassing.

Artikel 11 Geldigheid van de uitslag

  • 1. Het referendum is geldig, indien het aantal geldig uitgebrachte stemmen meer bedraagt dan

    30 % van het aantal kiesgerechtigden.

  • 2. De antwoordmogelijkheid welke de meeste geldige stemmen heeft gekregen wordt als referendumuitspraak

    vastgesteld.

Hoofdstuk 4 Advisering en toezicht

Artikel 12 Samenstelling referendumcommissie

  • 1. De raad stelt per referendum een onafhankelijke referendumcommissie in en benoemt en

    ontslaat de voorzitter en de leden.

  • 2. De referendumcommissie bestaat uit drie leden waaronder een voorzitter.

  • 3. De commissie wordt ondersteund door de griffier of een door de griffier aan te wijzen medewerker van de griffie.

  • 4. De voorzitter en de leden van de commissie zijn niet tevens: ambtenaar, wethouder, burgemeester,

    raads- of burgerlid van de gemeente Bernheze.

  • 5. De leden kunnen te allen tijde ontslag nemen. Zij die aftreden of ontslag hebben genomen

    blijven hun functie waarnemen totdat in hun opvolging is voorzien.

  • 6. De raad stelt nadere regels vast voor de werkwijze van de commissie.

Artikel 13 Taken referendumcommissie

  • 1. De commissie heeft tot taak:

    • a.

      de raad en het college gevraagd en ongevraagd te adviseren over de toepassing van deze verordening;

    • b.

      de raad een voorstel te doen voor de vraagstelling van een referendum;

    • c.

      toezicht te houden op de uitvoering van de verordening en de organisatie van het referendum;

    • d.

      toezicht te houden op de objectiviteit van de door de gemeente te verstrekken voorlichting;

    • e.

      de raad te adviseren over de verdeling van het subsidieplafond bedoeld in artikel 8, tweede lid;

    • f.

      de raad te adviseren over de evaluatie van gehouden referenda en van voorstellen en verzoeken

      die niet tot een referendum hebben geleid;

    • g.

      het behandelen van klachten over de toepassing van deze regeling.

  • 2. De commissie adviseert voorts gevraagd en ongevraagd over aanpassingen van deze verordening,

    over de bij referenda en referendumverzoeken te volgen procedure en over alle overige

    zaken die het referendum betreffen.

  • 3. De adviezen van de commissie zijn openbaar.

Hoofdstuk 5 Straf- en slotbepalingen

Artikel 14 Strafbepalingen

Met een hechtenis van ten hoogste drie maanden of een geldboete van de tweede categorie

wordt gestraft degene die:

  • 1.

    stembiljetten, volmachtbewijzen of stempassen namaakt of vervalst met het oogmerk deze als

    echt en onvervalst te gebruiken of door anderen te doen gebruiken;

  • 2.

    stembiljetten, volmachtbewijzen of stempassen die hij zelf heeft nagemaakt of vervalst of

    waarvan de valsheid of vervalsing hem, toen hij deze ontving, bekend was, opzettelijk als

    echt en onvervalst gebruikt of door anderen doet gebruiken, dan wel deze met het oogmerk

    om deze als echt en onvervalst te gebruiken of door anderen te doen gebruiken, in voorraad

    heeft met het met het oogmerk deze wederrechtelijk te gebruiken of door anderen te doen

    gebruiken;

  • 3.

    als gemachtigde stemt voor een persoon, wetende dat deze is overleden;

  • 4.

    bij een verkiezing door gift of belofte een kiezer omkoopt om volmacht te geven tot het uitbrengen zijn stem;

  • 5.

    stelselmatig personen aanspreekt of anderszins persoonlijk benadert ten einde hen te bewegen

    het formulier op hun oproepingskaart, bestemd voor het stemmen bij volmacht, te ondertekenen

    en deze kaart af te geven.

Artikel 15 Inwerkingtreding

  • 1. Deze verordening treedt in werking met ingang van de eerste dag na de dag van de bekendmaking.

  • 2. De 'Referendumverordening Bernheze 2010' wordt ingetrokken.

Artikel 16 Citeertitel

Deze verordening wordt aangehaald als 'Referendumverordening Bernheze 2013'.

Ondertekening

Aldus vastgesteld door de raad van de gemeente Bernheze in zijn openbare vergadering van
14 maart 2013.
DE RAAD VOORNOEMD,
de griffier,
de voorzitter,
J.H.M. van den Oever
W.I.I. van Beek

Toelichting op de Referendumverordening Bernheze 2013

De verordening is geschreven vanuit de duale verhoudingen. Dit is de reden dat de opmerking

"gelezen het voorstel van het college van ... (datum), nr .... , inzake referendum" niet in de considerans is opgenomen. Een referendumverordening waarbij de mogelijkheid wordt gegeven een referendum te organiseren over een concept raadsbesluit (raadgevend referendum), een niet geagendeerd

raadsbesluit of raadplegend referendum is bij uitstek een instrument van de raad. In deverordening worden diverse taken niet gedelegeerd aan het college maar aan de raad gelaten. De organisatie en uitvoering van het referendum zelf, nadat duidelijk is dat dit er komt, ligt uiteraard wel bij het college.

Hoofdstuk 1 Algemene bepalingen

Artikel 1 Begripsbepalingen

Deze verordening kent drie soorten referenda. Dit zijn twee referendamogelijkheden op initiatiefvan kiesgerechtigden (raadgevend en volksinitiatief) en een mogelijkheid op initiatief van degemeenteraad (raadplegend).

f.Wat betreft de kiesgerechtigden is niet alleen aangesloten bij degenen die gerechtigd zijn deelte nemen aan de raadsverkiezingen. Dit is geregeld in artikel B3 en artikel Jl van de Kieswet.

Ook ingezeten tussen 16 en 18 jaar die met uitzondering van hun leeftijd kiesgerechtigd zijnvoor de verkiezing van de leden van de gemeenteraad zijn op grond van deze verordening kiesgerechtigd.

Een referendum is alleen mogelijk binnen het grondgebied van de eigen gemeente.

Artikel 2 Referendabele besluiten

Besluiten genomen door het college of door de burgemeester zijn niet referendabel op grond van deze verordening. Deze bestuursorganen kunnen desgewenst zelf een referendumregeling opstellen.

Een aantal onderwerpen waarover de raad een besluit kan nemen, lenen zich minder goedvoor een referendum. In deze verordening is een lijst met uitzonderingen opgenomen, gebaseerd op de ervaringen van onder meer de Tijdelijke referendumwet en autonome gemeentelijke verordeningen.

Enerzijds dient voorkomen te worden dat de verordening een leeg instrument

wordt waarbij het praktisch onmogelijk wordt een referendum te organiseren. Anderzijds is hetvoor de burger belangrijk dat duidelijk is over welke besluiten geen referendum kan wordengehouden.

De algemene uitzonderingsgrond (lid j.) benadrukt en garandeert de beoordelingsvrijheid van de raad. Deze uitzonderingsgrond kan bijvoorbeeld toegepast worden indien er over het onderwerp

al een Uniforme Openbare Voorbereidingsprocedure is geweest of in het geval van korte termijnen waarop het besluit genomen moet worden of de mogelijkheid van grote financiële claims.

Ook kan deze uitzonderingsgrond toegepast worden als de kosten van het houden van een referendum niet in verhouding staan tot die van het onderwerp waarover het referendum zou gaan.

Hoofdstuk 2 Bijzondere bepalingen

Artikel 3 Raadgevend referendum

Kiesgerechtigden nemen het initiatief tot een referendum. Hiertoe kunnen zij een verzoek indienen tot het houden van een referendum. Een referendum biedt de burgers de mogelijkheidaan de noodrem te trekken als hun politieke vertegenwoordigers een besluit dreigen te nemen

dat in hun ogen verkeerd is. Het is logisch dat burgers dan ook zelf kunnen beslissen wanneer dit noodzakelijk is. Er is gekozen voor een eenvoudige procedure: het verzoek wordt ondersteunddoor de handtekening van een aantal kiesgerechtigden dat tenminste gelijk is aan de kiesdeler van

de laatst gehouden verkiezing van de leden van de raad. Het verzoek wordt uiterlijk een weekvoor de raadsvergadering ingediend bij de griffier. Door de duale verhoudingen wordt het verzoek

formeel ingediend bij de griffier, praktisch gezien zal de medewerking van het ambtelijkapparaat nodig zijn. De raad moet op korte termijn beslissen of een onderwerp referendabel is enniet valt onder de uitzonderingen genoemd in artikel 2. De referendumcommissie kan hierbijadviseren.

Handtekeningenlijsten

Bij het verzamelen van de handtekeningen kan worden gekozen voor een 'haal' of een 'brengsysteem'.

In het eerste geval wordt het ophalen van de vereiste handtekeningen aan de initiatiefnemers

overgelaten. In het tweede geval dienen kiesgerechtigden hun handtekening te plaatsen in

de daarvoor aangewezen plaatsen, zoals de publieksbalie in het gemeentehuis. Uit de evaluatie

van de Tijdelijke referendumwet lijkt dat een groot nadeel van het haalsysteem is dat de controle op handtekeningen een tijdrovend karwei is en door onvolledig ingevulde lijsten veel handtekeningen ongeldig moeten worden verklaard. In deze verordening is gekozen voor het brengsysteem op het gemeentehuis zodat direct de identiteit (kiesgerechtigdheid) van de ondertekenaar gecontroleerd worden aan de hand van het GBA. Om de controle op de kiesgerechtigheid zo makkelijk mogelijk te maken is een legitimatieplicht opgenomen. Dit is voor een burger niet extra belastend, gezien de Wet op de identificatieplicht heeft een burger een legitimatiebewijs bij zich. Het verzoek tot het houden van een referendum kan ook worden ondersteund door middel van het gebruik van DigiD. DigiD staat voor Digitale Identiteit en is een gemeenschappelijk systeem waarmee de overheid op internet de identiteit van burgers kan verifiëren. DigiD is gekoppeld aan het burgerservicenummer. Burgers kunnen via www.digid.nl een DigiD aanvragen. Bij het controleren van de handtekeningen moet beoordeeld worden of diegene die de ondersteuningsverklaring indient op dat moment kiesgerechtigd zou zijn voor de raadsverkiezingen (alsmede de 16 tot en met iS-jarigen). Immers bij het zetten van de handtekening is nog niet bekend of en zo ja wanneer het referendum gehouden wordt en kan dus niet gewerkt kan worden met een apart bestand van kiesgerechtigden voor het referendum.

De handtekeningen moeten worden geplaatst op van gemeentewege verstrekte lijsten danwel het formulier op de website dat met gebruikmaking van DigiD kan worden gebruikt. Vanzelfsprekend mag een kiesgerechtigde het verzoek niet meer dan één keer ondersteunen. Op basis van artikel 4:4 Algemene wet bestuursrecht (aanvraagformulier beschikkingen) heeft de gemeente de bevoegdheid om een formulier voor het aanvragen en het verstrekken van gegevens vast te stellen. Het verzoek is te beschouwen als een aanvraag in de zin van de Algemene wet bestuursrecht.

Drempel verzoek

Hierbij wordt aangesloten bij de kiesdeler van de laatst gehouden verkiezingen voor de leden van de raad.

Beslissing verzoek

De raad dient vast te stellen of het verzoek een besluit betreft waarover op grond van de verordening een referendum niet is uitgezonderd. Ook bepaalt de raad of het verzoek is gedaan door

het vereiste aantal kiesgerechtigden. De voorgeschreven eisen dient om de kiesgerechtigdheid te bepalen. Door de identificatieverplichting zal het aantal afgekeurde ondersteuningsverklaringen gering zijn. Het besluit van de raad op het verzoek is een besluit in de zin van de Algemene wet

bestuursrecht. Hiertegen staat bezwaar en beroep open.

Artikel 4 Volksinitiatief

Het initiëren van een volksinitiatief gebeurt op nagenoeg dezelfde wijze als het initiëren van eenraadgevend referendum. Het verloop tot de beslissing voor het houden van een referendumduurt echter wat langer. Aangezien het niet een concept raadsbesluit betreft waarover een verzoek

wordt ingediend, heeft de raad meer tijd nodig het verzoek (en het onderwerp) te kunnenbeoordelen. Vandaar dat uiterlijk in de tweede reguliere raadsvergadering na ontvangst van hetverzoek de raad een beslissing moet nemen over het inwilligen van het verzoek.

Artikel 5 Raadplegend referendum

In het geval van een raadplegend referendum ligt het initiatief bij de raad. Het indienen van eenverzoek door kiesgerechtigden is dan niet aan de orde.

Hoofdstuk 3 Verdere procedure

Artikel 6 Datum

Het vaststellen van de datum waarop het referendum zal worden gehouden is voorbehouden aande raad. Van belang is dat er voldoende tijd is om het referendum te organiseren (stemlokalen

huren, bemensing stembureaus, drukwerk etc.) en dat er enige ruimte is om vakantieperioden(juli/augustus, december/januari) te overbruggen omdat deze niet geschikt zijn voor het houdenvan een referendum. Het ligt voor de hand dat het advies van het college op dergelijke zaken

ziet. De datum kan vallen op een dag waarop tevens andere verkiezingen worden gehouden,maar dat hoeft niet het geval te zijn. Het combineren van verkiezingen is praktisch omdat dekiesgerechtigden niet twee maal naar de stembus hoeven te komen. Ook zorgt een combinatie

doorgaans voor een hogere opkomst en voor een reductie in de kosten van een referendum.

Uiteraard kunnen er ook meerdere referenda op dezelfde dag plaatsvinden. Uitgangspunt is een termijn van vier maanden voor het organiseren van een referendum. De raad kan hier echter van afwijken als daartoe aanleiding is.

Artikel 7 Vraagstelling

De raad beslist of en wanneer een referendum wordt gehouden en stelt ook de vraagstelling vast. Het meest voor de hand ligt bij het raadgevend referendum een vraagstelling welke gekoppeld is met het voorgenomen besluit. Aan de kiezer wordt dan de vraag voorgelegd of zij vóór of tegen

het concept raadsbesluit, waarover het referendum wordt gehouden, zijn. De vraagstelling moet

wel voldoende duidelijk zijn, de referendumcommissie heeft tot taak hierover te adviseren. Het

is mogelijk om de vraagstelling tevens op te nemen op de stempas/oproepkaart. Bij het raadplegend referendum en het volksinitiatiefkunnen ook meerdere antwoordmogelijkheden aan de

orde komen.

Artikel 8 Budget

Er kan jaarlijks een vast bedrag op de begroting worden opgenomen voor het organiseren vanreferenda of er kan per referendum een budget worden vastgesteld. Hier is gekozen voor hetlaatste. Naast een bedrag voor de organisatie van het referendum zelf zal de voorlichting geld

kosten. Dit betreft zowel de voorlichting door de gemeente zelf (uitleg over het onderwerp ofconcept raadsbesluit) als de voorlichting door verschillende belangengroeperingen waaronder de initiatiefnemers van het referendum.

De referendumcommissie heeft een belangrijke adviserende rol. Zowel bij de totstandkomingvan de beleidsregels op grond waarvan de subsidies kunnen worden verstrekt als de toekenning van de subsidies zelf.

Artikel 9 Uitvoering

Het feit dat het college is belast met de uitvoering, volgt uit de Gemeentewet (artikel 160, eerstelid onder b). Tot de organisatie behoren diverse taken, zowel de voorlichting over het onderwerpwaarop het referendum ziet, als de inrichting en bemensing van de stemlokalen en hetdrukken van de stembiljetten en oproepkaarten/stempassen.

Artikel 10 Procedure stemming

Het ligt voor de hand om voor de procedures rond de stemming aan te sluiten bij de gang vanzaken bij de raadsverkiezingen en dit niet allemaal opnieuw per verordening te regelen. Vandaar dat de Kieswet en het Kiesbesluit van overeenkomstige toepassing zijn. Dit omvat het hele proces van de termijn waarop bij de kiesgerechtigden de oproepkaart/stempas voor het referendum bezorgd dient te zijn als de werkwijze in het stembureau en de vaststelling en bekendmaking van de uitslag.

Artikel 11 Geldigheid van de uitslag

Wanneer 30 procent van de kiesgerechtigden zijn geldige stem heeft uitgebracht, wordt de uitslag van het referendum geacht geldig te zijn. De antwoordmogelijkheden waarop de meeste

geldige stemmen zijn uitgebracht wordt als referendumuitspraak vastgesteld. De raad is niet gebonden is aan de referendumuitspraak. Wel kunnen raadsleden of de raad zich vooraf uitspreken over hoe zij denken om te gaan met de uitslag van het referendum.

Hoofdstuk 4 Advisering en toezicht

Artikel 12 Samenstelling referendumcommissie

In het geval er een referendum wordt gehouden is het raadzaam dat er een referendumcommissie wordt ingesteld. Het onderwerp wat ten grondslag ligt aan het referenduminitiatief is doorgaans politiek gevoelig. Burgers zijn van mening dat de raad gecorrigeerd dient te worden. Maar het is wel de gemeente die het referendum en de voorlichting organiseert. Een 'pettenprobleem' komt in de praktijk bij referenda vaak voor. Een onafhankelijke referendumcommissie kan dan de neutrale derde partij zijn die toeziet op de organisatie en uitvoering van het referendum. In de verordening is gekozen voor een flexibele commissie met drie leden. De raad stelt per referendum een referendumcommissie in.

Artikel 13 Taken referendumcommissie

Deze commissie heeft diverse adviserende taken gekregen. Daarnaast wordt de onafhankelijke

positie ondersteund door de mogelijkheid gevraagd en ongevraagd advies te geven.

De commissie kan onder andere adviseren over de toelaatbaarheid van het onderwerp. Dit hangt samen met de in artikel 2 opgenomen onderwerpen waarover geen referendum gehouden kan worden. Verder doet zij een voorstel voor de vraagstelling van het referendum. De vraag moet eenduidig zijn en begrijpelijk voor de burgers. Wat betreft het toezicht op de objectiviteit van de door de gemeente verstrekte voorlichting kan gedacht worden aan een bijv. een folder waarin argumenten pro en contra worden genoemd. De bevoegdheid van de commissie strekt zich niet uit tot de door de burgers gevoerde campagne. De vrijheid van meningsuiting staat daarin voorop.

De commissie heeft ook een rol bij de advisering van de verdeling van de beschikbaar gesteldesubsidie. Deze advisering ziet onder meer op de verdeelsleutel die wordt vastgesteld. Zo kanbesloten worden dat 40 % van de subsidiegelden bestemd is voor activiteiten van voorstanders

van het besluit, 40% voor tegenstanders en 20% voor neutrale/informerende activiteiten. Decommissie heeft ook een rol bij de evaluatie van gehouden referenda en bij de evaluatie van referendumverzoeken

welke niet tot een referendum hebben geleid. Deze taak is een logisch gevolg

van de toezichthoudende taak bij het hele referendumproces. De referendumcommissie is ookbevoegd voor het behandelen van klachten over de toepassing van de verordening.

Hoofdstuk 5 Straf- en slotbepalingen

Artikel 14 Strafbepalingen

Op grond van artikel 154 van de Gemeentewet kan de raad op overtreding van een verordeningstraf stellen. Voor het bepalen van wat strafbaar is, is aangesloten bij de Kieswet, hoofdstuk Z.

Artikel 15 Inwerkingtreding

Dit artikel spreek voor zich.

Artikel 16 Citeertitel

Dit artikel spreekt voor zich.