Nota Detailhandelsstructuur De Ronde Venen 2020 Kracht van Kernen

Geldend van 21-06-2013 t/m heden

Intitulé

Nota Detailhandelsstructuur De Ronde Venen 2020 Kracht van Kernen

De kracht van kernen

Nota Detailhandelsstructuur De Ronde Venen 2020

Sterker en compacter Voorwoord beleidsnota winkelstructuur De Ronde Venen

De winkelstructuur in De Ronde Venen is relatief gezond in vergelijking met winkelgebieden in andere gemeenten. Dit wordt bevestigd met de vestiging van filialen van grootwinkelbedrijven in onze gemeente en investeringen van lokale ondernemers in hun winkel.

Onze winkelstructuur zal in de toekomst veranderen, omdat ons winkelgedrag verandert. We kopen graag bij grote supermarkten, willen meer vermaakt worden in winkelgebieden en gaan steeds meer op internet. Daarnaast heeft de winkelsector veel last van de economische crisis. Er ontstaat meer concurrentie tussen verschillende winkelgebieden. Deze combinatie kan leiden tot problemen op het gebied van leegstand en uitstraling in het beeld van onze winkelstraten en winkelcentra. Ook in De Ronde Venen.

Daarom willen we inzetten op compacte kerngebieden waar winkels geclusterd zijn, met goede looproutes en meer dynamiek. Sterker maken wat al sterk is. Wij willen ruimte geven aan marktinitiatieven – ook als er sprake is van uitbreiding van oppervlakte – mits de winkellocatie is gelegen binnen een kerngebied en mits er draagvlak voor die uitbreiding is binnen de dorpskern. Binnen ons kernenbeleid past geen puur eenzijdige benadering van initiatieven vanuit een hoofdwinkelstructuur. Wij willen ruimte bieden voor autonomie voor elke dorpskern, in samenspraak met ondernemers en consumenten. De kracht van kernen staat centraal. Wij willen ook de verantwoordelijkheid voor de vitaliteit van de voorzieningen meer delen met ondernemers en wijkcomités.

Dat betekent dat wij initiatieven, doorgaans door vastgoedeigenaren genomen, in de eerste plaats zullen beoordelen of ze bijdragen aan verbetering van het ondernemersklimaat voor winkeliers en aan verbetering van de fysieke omgeving voor omwonenden. Bij verschillende winkelgebieden binnen een kern willen we draagvlak om sterke gebieden sterk te houden.

Wij willen dynamiek op de juiste plekken faciliteren. Evenals evenementen, koopzondagen, vrijetijdsvoorzieningen en horeca. We gaan samen met u als ondernemer, vastgoedeigenaar, ontwikkelaar en bewoner de uitdaging aan om een onderscheidend voorzieningenpakket te behouden en waar mogelijk te versterken. En natuurlijk goed blijven doen wat we moeten doen. Dus inzetten op een hoogwaardig ingerichte en veilige openbare ruimte, een goede bereikbaarheid en voldoende en gratis parkeren in onze dorpskernen.

1- Samenvatting

Nieuw beleidskader nodig

Sinds de vaststelling van het vorige detailhandelsbeleid in 2006 hebben zich veel ontwikkelingen voorgedaan. De gemeente is heringedeeld en het winkelaanbod is gegroeid. Daarnaast worden door trends, zoals vergrijzing, een kritischer consument en internetverkoop, meer veranderingen in het winkellandschap verwacht. Daarom is nieuw beleid opgesteld, dat actueel inzicht biedt in de ontwikkelingsmogelijkheden in De Ronde Venen en marktpartijen uitdaagt om bij te dragen aan krachtige winkelgebieden.

Doel en tijdshorizon

De nota heeft betrekking op de periode tot circa 2020 en heeft als doel het bieden van een goede consumentenverzorging, een duurzaam ondernemersklimaat en een kader voor initiatieven van marktpartijen.

Trends noodzaken tot vernieuwing en aanpassing winkelstructuur.

De Ronde Venen kent veel winkelgebieden, die ontstaan zijn vanuit de meerkernenstructuur en de wens om per kern eigen winkelaanbod te hebben nabij de inwoners. De winkelgebieden zijn veelal relatief klein. Dit terwijl de consument meer behoefte heeft aan kwaliteit, bestaande uit een compleet aanbod, aangename winkelomgeving en goede parkeer-voorzieningen. Nu de detailhandelssector onder druk staat, is het meer dan ooit noodzakelijk om in te zetten op de kracht van de kernen; sterke centrumgebieden, clustering en structuurversterking. De behoefte aan vernieuwing van de winkelcentra zal zich in de toekomst steeds meer richten op vervanging van bestaand aanbod en invulling met andere functies dan winkels. We zetten in op versterking, om te voorkomen dat de consument kiest om buiten de gemeentegrenzen te winkelen.

Inzetten op versterking met dynamiek op juiste plekken

Daarom zet de gemeente in op:

  • 1.

    Versterking van de winkelgebieden die passen in de gewenste winkelstructuur. Dit doen we door investeringen te benutten voor dynamiek op de juiste plekken en versnippering te voorkomen;

  • 2.

    Sterke centrumgebieden met passend perifeer beleid. Dit doen we door in te zetten op clustering in compacte gebieden. Er komt geen brancheverbreding voor winkelaanbod op het bedrijventerrein;

  • 3.

    In samenwerking met partijen ontwikkelen van een marketingaanpak, waar detailhandel onderdeel van uitmaakt.

  • 4.

    Een eenduidige en dorpse sfeer en inrichting van de openbare ruimte

  • 5.

    Het waarborgen van bereikbare en veilige winkelgebieden.

De kracht van kernen met ruimte voor marktinitiatieven

Het ontwikkelingsbeeld geeft weer hoe we de kracht van de kernen willen ontwikkelen en welke keuzes er gemaakt zijn om de winkelstructuur duurzaam te verbeteren. De gemeente is bereid tot het bieden van ruimere of smallere juridisch-planologische mogelijkheden, neemt een pro-actieve houding aan in gesprekken, verbindt initiatieven aan elkaar en stuurt bij op basis van beleid, gesignaleerde ontwikkelingen en maatschappelijk draagvlak. Daarmee bieden we kansen aan initiatieven van marktpartijen.

Samen werken aan vernieuwing

Deze Nota Detailhandelsstructuur 2020 richt zich primair op kwalitatief sterke winkelgebieden. Leefbare kernen worden behouden door in te zetten op sociaal-maatschappelijke voorzieningen. Belangrijke randvoorwaarden voor succesvolle winkelgebieden zijn aanbod, winkelomgeving en verkeer/parkeren. Om de kracht van kernen verder te ontwikkelen, stelt de gemeente samen met ondernemers en eigenaren een uitvoeringsagenda 2013-2016 op. De sleutel tot succes begint bij het delen van belangen en het nemen van eigen verantwoordelijkheid.

Hoofdlijnen ontwikkeling winkelgebieden De Ronde Venen

afbeelding binnen de regeling

2- Inleiding

Actualisatie beleidskader 2006, visie op de structuur nodig

Het vorige detailhandelsbeleid is in 2006 opgesteld en geeft een visie op de winkelgebieden in Mijdrecht, Vinkeveen en Wilnis. Sinds 2011 zijn de gemeenten Abcoude en De Ronde Venen samengevoegd en is het gelet op de vele ontwikkelingen wenselijk gebleken om het detailhandelsbeleid te actualiseren. En niet in de laatste plaats, omdat er zich veel trends voordoen zoals de vergrijzing, internetverkoop en een steeds kritischer en mobieler wordende consument. Door de dynamiek in vraag en aanbod is er behoefte aan een goed afwegingskader voor winkelinitiatieven. De detailhandelsnota biedt een actueel inzicht in de ontwikkelingsmogelijkheden in De Ronde Venen.

De nota biedt input voor de gemeentelijke structuurvisie, die aangeeft welke positie en welk toekomstbeeld de gemeente nastreeft. Hierbij gaat het niet alleen over detailhandel, maar ook over wonen, bedrijvigheid, recreatie, landschap en mobiliteit.

Proces van totstandkoming

Gedurende het traject van totstandkoming van de detailhandelsnota is met diverse betrokkenen gesproken. Op 11 december 2012 heeft een stakeholdersbijeenkomst plaatsgevonden waarbij met een twintigtal ondernemers uit de diverse winkelgebieden is gediscussieerd over de toekomstige winkelstructuur en het beleid. Er is gesproken met detaillisten (o.a. supermarktondernemers, winkelformules, zelfstandige ondernemers), bestuurders van ondernemersorganisaties, horeca-exploitanten en dienstverleners. Daarnaast is gedurende het traject van totstandkoming met alle verenigingen, die winkeliers vertegenwoordigen, gesproken. Ook is met diverse individuele winkels, waaronder supermarkten, alsook vastgoedeigenaren en planinitiatiefnemers, contact geweest.

Bewoners hebben inbreng geleverd door middel van de consumentenenquête uit het Koopstromenonderzoek Randstad en de diverse bijeenkomsten die in het kader van de structuurvisie zijn georganiseerd.

Leeswijzer

In deze nota wordt eerst ingegaan op de uitgangspositie, het functioneren van de detailhandel en trends. De uitdagingen die hieruit naar voren komen, zijn vertaald in een beleidskader, algemene doelen, ambities en de gewenste winkelstructuur. Voor de winkelgebieden zijn uitgangspunten geformuleerd ten aanzien van de ontwikkeling. Daarnaast zijn enkele overige aspecten uitgewerkt, zoals specifieke vormen van detailhandel en randvoorwaarden.

De evaluatie van het detailhandelsbeleid uit 2006 en het verslag van de stakeholdersbijeenkomst zijn opgenomen in de bijlagen.

3- Uitgangspositie

Positie winkelaanbod in de regio

Gelegen in het Groene Hart, aan de rand van de Metropool Amsterdam, ligt De Ronde Venen. Omgeven door de gemeenten Nieuwkoop, Woerden, Uithoorn, Amstelveen, Weesp, Amsterdam en Stichtse Vecht. Voor de dagelijkse boodschappen zijn de inwoners van De Ronde Venen grotendeels georiënteerd op het winkelaanbod in de eigen gemeente. Voor het niet-dagelijkse aanbod, zoals het recreatieve doelgerichte aanbod (woon-kluswinkels, e.d.), zijn de inwoners van De Ronde Venen voor de helft georiënteerd op het winkelaanbod in De Ronde Venen en voor de helft op nabije winkelgebieden en grotere winkelgebieden op enige afstand. De inwoners zijn meer georiënteerd op Amsterdam dan op Utrecht.

Met name lokale markt, Mijdrecht grootste aantrekkingskracht

Het winkelaanbod van De Ronde Venen heeft een omvang van 66.565 m² winkelvloeroppervlak, verdeeld over 228 winkels. Daarnaast zijn er 286 overige commerciële consumentgerichte voorzieningen, zoals ambachten en dienstverlening. Het winkelaanbod verzorgt met name een lokale markt. De winkelgebieden Centrum Mijdrecht en de perifere winkelconcentratie aan de Industrieweg hebben een bovenlokale tot beperkt regionale aantrekkingskracht. Zij trekken ook koopkracht van inwoners uit de gemeenten Uithoorn, Nieuwkoop en Stichtse Vecht. Individuele winkels hebben hun eigen klantenherkomst en aantrekkingskracht.

Winkelstructuur De Ronde Venen

De winkelstructuur van De Ronde Venen bestaat uit zowel recreatieve winkelgebieden, als boodschappenaanbod en een perifere winkelconcentratie. Naast de centra van Mijdrecht en Abcoude gaat het om winkelcentrum Zuiderwaard in Vinkeveen, boodschappencentrum Adelhof in Mijdrecht, het dorpslint van Vinkeveen, Wilnis Dorp, de solitaire supermarktcentra Leicester Mijdrecht en Molmlaan Wilnis. Tot slot is er een perifere winkelconcentratie aan de Industrieweg Mijdrecht. De Ronde Venen heeft veel, relatief kleine winkelgebieden.

In onderstaand overzicht zijn de winkelvoorzieningen naar omvang aanbod en locatie weergegeven.

Tabel Voorzieningen per winkelgebied*

Plaats

Dagelijkse

artikelen

Niet-dagelijkse

artikelen

Totaal

detailhandel

Leegstand

Centrum Mijdrecht

4.401

13.671

18.072

(5%**) 3.224

Adelhof

1.360

272

1.632

(8%) 135

Industrieweg

0

13.393

13.393

(5%) 720

Zuiderwaard

1.654

537

2.191

(19%) 418

Wilnis Dorp

296

715

1.011

0

Centrum Abcoude

1.927

2.570

4.497

(16%) 733

Totaal geconcentreerde winkelgebieden

9.638

31.158

40.796

(7%) 5.230

Binnen bebouwde kom

3.280

3.923

7.203

(19%) 1.338

Bedrijfsterrein verspreid

0

7.948

7.948

(19%) 1.493

Buiten bebouwde kom

549

10.069

10.618

0

Totaal verspreide bewinkeling

3.829

21.940

25.769

(11%) 2.831

De Ronde Venen

13.467

53.098

66.565

(9%) 8.061

* Peildatum december 2012, winkelgebiedsindeling volgens dataleverancier Locatus

** Leegstand exclusief Molenhofontwikkeling. Als deze meegerekend zou worden is de leegstand in het centrum 18%. Op het totaal van de winkelgebieden zou de leegstand dan 13% bedragen en op het totaal van De Ronde Venen 12%.

Binnen en buiten de bebouwde kom bevindt zich kleinschalig of verspreid gelegen aanbod. Denk aan de buurtwinkel in Baambrugge, de tuincentra aan de Oosterlandweg Mijdrecht en de Uitweg Vinkeveen, de boerderij-winkels in Abcoude, Baambrugge en De Hoef. Maar ook aan de winkelstrip aan de Anselmusstraat Mijdrecht, de Rijdende Dagwinkel in De Hoef en Waverveen, winkels in boten en watersport bij de Vinkeveenseplassen, de dierenwinkel aan de Oudhuijzerweg Wilnis en meubelaanbod in Amstelhoek.

Trends en ontwikkelingen

De afgelopen jaren hebben zich diverse trends voorgedaan, die invloed hebben op het toekomstige winkelaanbod en de winkelstructuur.

Aanbod sinds 2006 gegroeid met bijna 5.000 m²

Sinds 2006 hebben zich diverse ontwikkelingen voorgedaan in De Ronde Venen. De grootste is de totstandkoming van perifeer winkelgebied Industrieweg Mijdrecht. De Aldi is uit het centrum van Mijdrecht vertrokken en gevestigd op de locatie waar de Plus is verdwenen in de Adelhof. In Vinkeveen is supermarkt Albert Heijn nieuw gevestigd. In Abcoude is een Hema gekomen. In totaal is het aanbod gegroeid: De leegstand is ook gegroeid. Het aanbod is harder gegroeid dan het inwonertal.

Het veranderende consumentengedrag

Het consumentengedrag is diverser en minder voorspelbaar geworden. Zo is de consument minder frequent boodschappen gaan doen en gaan winkelen. Per bezoek zijn de bestedingen wel toegenomen. Nabijheid en compleetheid van het aanbod zijn de belangrijkste bezoekmotieven aan winkelgebieden. Het prijsniveau is de laatste jaren belangrijker geworden. Het inwonertal groeit voorlopig niet meer. Het aantal jongeren neemt af en het aantal ouderen groeit. Desalniettemin blijft de beroepsbevolking, die doorgaans het meeste besteed in de detailhandel stabiel. Het aantal huishoudens groeit nog steeds. De trend en behoefte aan vrijetijdsbeleving zet zich door. De mobielere consument is bereid om grotere afstanden af te leggen, mits er meer te beleven is. Tegelijkertijd heeft diezelfde consument minder vrije tijd en koopt zij vooral diensten maar ook producten meer online. Incomplete winkelgebieden worden door consumenten minder aantrekkelijk gevonden. Dat is terug te zien in koopstromen.

Trends in het winkelaanbod

Binnen het recreatieve detailhandelsaanbod is meer functievervlechting. Denk aan winkels met geïntegreerde horeca. De trends branchevervaging, brancheverbreding en schaalvergroting zetten zich onverminderd voort.

De laatste jaren is het winkelaanbod in Nederland gegroeid en zien we dat de markt aan het verzadigen is. De aandacht verschuift van kwantitatieve naar kwalitatieve verbeteringen in winkelgebieden, waarbij de supermarktomvang naar verwachting blijft groeien. De omzet staat vooral in de niet-dagelijkse artikelensector onder druk en de leegstand neemt toe. Daarnaast veranderen met name de randen van winkelgebieden van detailhandel naar andersoortige functies zoals dienstverlening en woningen.

Trends noodzaken tot aanpassing winkelstructuur

De Ronde Venen kent veel winkelgebieden, ontstaan vanuit de meerkernenstructuur en wens om per kern eigen winkelaanbod te hebben nabij de inwoners. De consument is veeleisender, mobieler en weet met de komst van internet wat waar te koop is. Incomplete winkelgebieden worden minder aantrekkelijk gevonden. Dat is terug te zien in koopstromen. Door ontwikkelingen lijkt de fijnmazige structuur van de detailhandel op lange termijn niet meer houdbaar. Er is behoefte aan meer kwaliteit, bestaande uit complete winkelgebieden waar het aangenaam winkelen is en met goede parkeervoorzieningen.

4- Visie en ambities

4.1 Algemene doelen en ambities

Doel en tijdshorizon

Het doel van deze detailhandelsnota is het aangeven van de gewenste ontwikkelingsrichting voor de detailhandel. De richting wordt bepaald aan de hand van de uitgangspositie, de gesignaleerde trends, de beleidskaders en de ambitie van de overheid en betrokken partijen.

Deze nota heeft betrekking op de periode tot circa 2020. In deze periode gelden de gestelde randvoorwaarden en zullen de uitwerkingen van projecten gestalte krijgen. Gezien de snelheid van de ontwikkelingen in de detailhandel is tussentijdse monitoring en evaluatie rond 2016 gewenst.

Hoofddoelen

De hoofddoelen zijn:

  • ·

    Het bieden van een goede consumentenverzorging voor de inwoners van de gemeente.

  • ·

    Het bieden van een duurzaam ondernemersklimaat, waarbinnen voor ondernemers een rendabele exploitatie van de onderneming mogelijk is en er perspectief voor de langere termijn geboden wordt.

  • ·

    Het bieden van een kader voor marktpartijen om hun initiatieven te toetsen.

Het belang van samenhang

De nota detailhandelsstructuur vormt de basis voor plannen en initiatieven van marktpartijen die in De Ronde Venen willen ontwikkelen en/of herontwikkelen (ondernemers, eigenaren en ontwikkelaars). Het ontwikkelingsbeeld dat wordt geschetst voor de voorzieningenstructuur houdt in dat voorstellen nadrukkelijk met elkaar in verband staan. Een voorstel voor een bepaald voorzieningencluster staat niet los van het voorstel en de eventuele consequenties voor een andere concentratie. Dat betekent dat ontwikkelingswensen op een bepaalde locatie steeds worden getoetst op basis van de positie binnen de kern en de totale structuur.

De uitdagingen en werkwijze

Gelet op de uitgangspositie, trends en ontwikkelingen staat de detailhandelssector onder druk en komt De Ronde Venen voor uitdagingen te staan. Dit vraagt om een grotere inspanning dan voorheen van zowel gemeente, ondernemers als eigenaren. Er zal behoefte blijven aan vernieuwing en modernisering van het winkelaanbod, maar tegelijkertijd is een invulling met detailhandel niet meer overal haalbaar. Daar komt bij dat de consument vraagt om meer kwaliteit, bestaande uit complete winkelgebieden waar het aangenaam winkelen is en met goede parkeervoorzieningen. Dit alles zorgt ervoor, dat de volgende aspecten onderdeel uitmaken van de werkwijze die de gemeente hanteert:

  • ·

    Meer meebewegen met marktinitiatieven

  • ·

    Meer benadering vanuit de kracht van kernen

  • ·

    Meer benadering vanuit omgevingskwaliteit

  • ·

    Ook denken vanuit pandinvulling met andere functies dan detailhandel

Marktpartijen worden uitgedaagd om binnen deze werkwijze bij te dragen aan krachtige kernen. Daarbij zullen marktinitiatieven altijd getoetst worden aan het hierna volgende beleidskader.

4.2 Kader voor beleidsontwikkeling detailhandel

De volgende uitgangspunten vormen het beleidskader voor de gewenste winkelstructuur en ambities.

De uitgangspunten van de detailhandelsnota zijn:

  • ·

    Inzetten op onderling complementaire winkelgebieden.

  • ·

    Inzetten op clustering in compacte levendige winkelgebieden.

  • ·

    Sturen op investeringen door initiatieven op de juiste plekken.

  • ·

    Inzetten op maatschappelijk draagvlak binnen de kernen.

  • ·

    Behoud van leefbare kernen.

Inzetten op onderling complementaire winkelgebieden

De gemeente streeft naar een heldere winkelstructuur in De Ronde Venen, waarbij winkelgebieden elkaar aanvullen en ieder een gepaste functie vervullen. Winkelgebieden kunnen grofweg een of meerdere van de volgende functies voor consumenten vervullen: boodschappen doen, winkelen en recreëren, doelgerichte (laag frequente) aankopen.

Inzetten op clustering in compacte levendige winkelgebieden

Gelet op de marktomstandigheden is het uitgangspunt om in te zetten op versterking door clustering in bestaande, nog sterke, winkelgebieden. Het motto is dus: sterk houden wat sterk is. Het benoemen van kernwinkelgebieden bevordert compacte krachtige centra. Clustering van winkels en compacte centra geven een meerwaarde voor zowel bedrijven als consumenten. Bedrijven kunnen profiteren van elkaars aantrekkings-kracht en gemeenschappelijke faciliteiten. De consument heeft het voordeel van gemak, overzichtelijkheid en keuzemogelijkheden. Dit resulteert in meer bezoekers en meer draagvlak voor verbreding en verdieping van het totale assortiment. Daarnaast is concentratie gunstig voor het aantal verkeersbewegingen.

Sturen op investeringen door initiatieven op de juiste plekken

De gemeente wil initiatieven van marktpartijen op de daarvoor meest geschikte locaties faciliteren, zodat de winkelstructuur als geheel beter wordt en het detailhandelsaanbod sterker. Er is beperkte marktruimte voor een uitbreiding van het aanbod. Door ruimtelijk te sturen, wordt ook ruimte geboden aan schaalvergroting, een van de motoren voor dynamiek. Het kan voorkomen dat de berekende distributieve marktruimte (beperkt) wordt overschreden. Dit mag geen belemmering vormen indien het faciliteren van de markt leidt tot versterking van de kernen, de structuur en de afzonderlijke winkelconcentraties. Kwaliteit gaat in onze visie boven kwantiteit. Uitgangspunt is daarom ook dat nieuwe ontwikkelingen die niet aansluiten op het bestaande winkelgebied niet worden toegestaan.

Inzetten op maatschappelijk draagvlak binnen de kernen

Initiatieven worden niet alleen getoetst op ruimtelijke aspecten, zoals de ligging in de winkelstructuur. Maatschappelijk draagvlak is ook belangrijk. Initiatieven dienen op een zo groot mogelijk maatschappelijk draagvlak te kunnen rekenen, van ondernemers in de kern, bewoners in de kern en omwonenden. Het primaat voor draagvlakverwerving ligt bij de initiatiefnemer. Indien er voor initiatieven geen draagvlak is, dienen de plannen bijgesteld te worden of worden ze zelfs afgesteld.

Behoud van leefbare kernen door sociaal-maatschappelijke voorzieningen zoveel mogelijk in stand te houden

Leefbaarheid is een belangrijk thema, vooral in de kleinere kernen. De gemeente wil daarom minimaal sociaal-maatschappelijke voorzieningen in de kleinere kernen in stand houden. Voor de detailhandel geldt dat er voldoende draagvlak moet zijn voor ondernemers om op rendabele wijze hun winkel te kunnen runnen. De trend van schaalvergroting brengt met zich mee, dat winkels steeds meer economisch draagvlak (omzet) en een minimum verzorgingsgebied nodig hebben om rendabel hun winkel te kunnen exploiteren. We willen niet krampachtig winkelvoorzieningen in stand houden tegen de trend en marktperspectief in.

4.3 Ambities en gewenste winkelstructuur

Winkelstructuur

De gewenste winkelstructuur is mede ingegeven door de uitgangspositie, trends en marktomstandigheden, waarbij de gemeente zorgen heeft over de huidige fijnmazige winkelstructuur. Concluderend willen we dat investeringen in de winkelgebieden met voldoende toekomstperspectief terecht komen. Dit betekent dat er keuzes gemaakt zijn. De gemeente wil inzetten op behoud en versterking van de winkelgebieden die onderdeel uitmaken van de winkelstructuur. De gemeente is bereid tot het bieden van ruimere of smallere juridisch-planologische mogelijkheden, neemt een pro-actieve houding aan in gesprekken, verbindt initiatieven aan elkaar en stuurt bij op basis van beleid en gesignaleerde ontwikkelingen. Op de locaties die niet genoemd worden in de tabel, wordt geen bijzondere inzet ter behoud als winkelgebied gepleegd.

Ambities

De ambities zijn samengevat:

  • ·

    Sterk houden van de centra die passen in die gewenste structuur. Versnippering winkelaanbod voorkomen.

  • ·

    Sterke centrumgebieden met passend perifeer beleid.

  • ·

    In samenwerking met partijen ontwikkelen van een marketing-aanpak, waar detailhandel onderdeel van uitmaakt.

  • ·

    Eenduidige inrichting openbare ruimte bevorderen en dorpse sfeer behouden.

  • ·

    Bereikbare en veilige winkelgebieden waarborgen.

Het ontwikkelingsbeeld voor de detailhandel is in de samenvatting afgebeeld. Op hoofdlijnen ziet de toekomstige winkelstructuur van de gemeente De Ronde Venen er als volgt uit:

Tabel Gewenste winkelstructuur naar winkelgebieden

Winkelgebied

Centrum Mijdrecht

Centrum Abcoude

Zuiderwaard Vinkeveen

Adelhof Mijdrecht

Dorpsstraat Wilnis, Herenweg Vinkeveen

Herenweg-Noord, Adelaar e.o. Vinkeveen

Industrieweg Mijdrecht

Op andere plekken, waar detailhandel (nu) nog levensvatbaar is, betekent dit niet dat detailhandel moet verdwijnen. Het kan immers zo zijn dat de detailhandel zich dermate heeft gespecialiseerd, dat zij haar eigen aantrekkingskracht genereert. Als zich buiten de gewenste winkelstructuur initiatieven of mogelijkheden voordoen voor functiewijziging, staan we hier positief tegenover. In de kleinste winkelgebieden en kernen wordt niet ingezet op detailhandel; ondernemers hebben hier doorgaans onvoldoende marktpotentie en omzetmogelijkheden. Het leefbaar houden in die kernen, wordt met andere voorzieningen behouden. Denk aan sociaal-maatschappelijke voorzieningen en dienstverlening middels bezorging aan huis.

Voor de winkelgebieden in Mijdrecht, Abcoude, Vinkeveen en Wilnis zijn uitgangspunten geformuleerd ten aanzien van de ontwikkeling. Voor enkele overige aspecten en randvoorwaarden zijn uitgangspunten en ambities geformuleerd in de daarop volgende paragraaf.

Mijdrecht

Huidige situatie

Het centrum van Mijdrecht is het grootste winkelcentrum van De Ronde Venen. Volgens het CBS heeft het centrum van Mijdrecht de grootste diversiteit aan aanbod in de regio. Boodschappenaanbod is verder gevestigd in de Adelhof. Aan de Leicester is een solitair supermarktcentrum gevestigd. Aan de Industrieweg bevindt zich de perifere winkelconcentratie van De Ronde Venen. De branchering beperkt zich tot volumineuze detailhandel. Verspreid over het bedrijventerrein bevindt zich verder nog enige aanbod dat een combinatie voert van productverkoop en installatie en/of consumentgericht is, zoals autodealers, een parketzaak, deuren/kozijnen, etc. Ook zijn er webwinkels op het bedrijventerrein gevestigd, deels met afhaalmogelijkheid.

Centrum Mijdrecht

Centrum Mijdrecht is vanwege haar omvang en verzorgingsfunctie het grootste winkelcentrum van de gemeente. Hier komen bezoekers van zowel dichtbij als van buiten de gemeente naar toe om boodschappen te doen, te winkelen of doelgericht enkele winkels te bezoeken. De gemeente wil het recreatieve aanbod versterken.

Uitgangspunten bij de ontwikkeling van het centrum van Mijdrecht zijn:

  • ·

    Behoud van het multifunctionele karakter van het winkelgebied, bestaande uit winkels, horeca, dienstverlening, weekmarkt, woningen boven winkels, etc..

  • ·

    Behoud van supermarkten, als trekkers voor het winkelgebied. Voor boodschappenaanbod is het centrum van Mijdrecht het hoofdwinkelcentrum, waar grotere supermarkten mogelijk zijn.

  • ·

    Dag- en avondhoreca toestaan in en om pleinen en aan de randen van het kernwinkelgebied.

  • ·

    Gelet op marktomstandigheden en om leegstand te voorkomen, binnen het centrum van Mijdrecht en de Bedrijven Investeringszone Centrum Mijdrecht, een kernwinkelgebied aan te geven dat kleiner is dan het totale centrum. Binnen dit kernwinkelgebied is de detailhandel, daghoreca en consumentgerichte dienstverlening hoofdzakelijk gevestigd. Aan de zuidkant ligt de begrenzing aan de Bozenhoven nabij de Hema, aan de noordkant ligt de begrenzing bij de kruising Dorpsstraat-Helmstraat. Nieuwe winkelinitiatieven vinden binnen het kernwinkelgebied plaats en bevorderen de clustering en circuitvorming.

  • ·

    Binnen het kernwinkelgebied zijn consumentgerichte voorzieningen mogelijk, buiten het kernwinkelgebied is functieverandering mogelijk naar andere functies zoals een woning.

  • ·

    Woningen, boven winkels en aan de randen van het kernwinkelgebied, zorgen voor levendigheid in het centrum en voorzien in de behoefte van inwoners om dichtbij de voorzieningen te wonen. Het bieden van meer woonmogelijkheden boven winkels en aan de randen van het kernwinkelgebied is het uitgangspunt.

  • ·

    Ontwikkeling is meer gericht op vervanging van bestaand aanbod dan uitbreiding. Grootschalige uitbreidingen zijn mogelijk indien de haalbaarheid en meerwaarde is aangetoond, ze binnen het kernwinkelgebied plaatsvinden en geen grote negatieve effecten optreden. Het op 1 juli 2010 vastgestelde Masterplan voor Haitsmahof/Molenhof vormt uitgangspunt. Voorlopig wordt, gelet op de huidige markt, terughoudend omgegaan met de ontwikkeling van het Haitsmaplein met detailhandel.

  • ·

    Winkelontwikkelingen dragen bij aan de open en dorpse uitstraling, verdere passagevorming wordt niet wenselijk geacht.

Adelhof Mijdrecht

Adelhof is een boodschappencentrum binnen Mijdrecht, dat op korte afstand van het centrum van Mijdrecht is gelegen. We willen voldoende perspectief behouden door de mogelijkheden voor supermarktuitbreiding te faciliteren, zonder negatieve effecten op het centrum van Mijdrecht. Uitgangspunten voor de Adelhof zijn:

  • ·

    Een verplaatsing van het winkelcentrum richting de sportvelden aan de Hoofdweg, zoals eerder geadviseerd, is niet meer aan de orde wegens de veranderde economische omstandigheden en daarmee het perspectief voor het Estafetteproject. Desalniettemin is een moderniseringsslag van de Adelhof op de huidige locatie gewenst, zodat het voor minstens 10 á 15 jaar kan voldoen aan de wensen uit de markt.

  • ·

    Omdat de distributieve ruimte voor uitbreiding van het aanbod nihil is, dient het te gaan om een modernisering van het winkelcentrum binnen het bestaande perceel. Dit mede gelet op de korte afstand tot het centrum, de prioriteit die het centrum heeft en de ontwikkelingsrichting die het Masterplan Haitsmahof & Molenhof voor het centrum benoemd.

  • ·

    Voor de levensvatbaarheid van boodschappencentra op de lange termijn, is het van belang dat de consument er compleet boodschappen kan doen. Het aanbod bestaat uit minimaal 1 en maximaal 2 supermarkten aangevuld met ander boodschappenaanbod zoals dagwinkels, drogist, bloemist, kapper en daghoreca/fastfood.

  • ·

    We willen winkeliers de ruimte bieden om te ondernemen. Modernisering betekent dat schaalvergroting van supermarkten naar de hedendaagse tijd mogelijk moet zijn. De maximale maat voor supermarkten in de Adelhof is 1.250 m² bvo. Grotere supermarkten zijn binnen Mijdrecht alleen mogelijk in het centrum van Mijdrecht.

Industrieweg Mijdrecht

De volumineuze detailhandel is hoofdzakelijk aan de Industrieweg gevestigd en in beperkte mate aan de Veenweg. Dit zijn winkels die vanwege de aard en omvang van de goederen geen plek kunnen hebben in de reguliere winkelgebieden. De Industrieweg trekt vanwege het type winkels en de clustering van perifeer aanbod bezoekers van zowel dichtbij als van buiten de gemeente. Het perifere detailhandelsbeleid uit 2008, dat is vertaald in het “Bestemmingsplan Bedrijventerreinen Mijdrecht en Vinkeveen” biedt mogelijkheden voor dergelijke vormen van detailhandel aan de Industrieweg en de Veenweg. De bestaande mogelijkheden zijn voldoende. Woonboulevards in Nederland hebben het moeilijk en kampen met leegstand. Dit willen we in Mijdrecht voorkomen door de huidige begrenzing niet verder op te rekken. Aangezien de zone nu vrij groot is, is het wenselijk om een concentratiezone te benoemen, zodat het beleid hierop gericht kan worden en de markt helderheid wordt geboden. Tegelijkertijd willen we voldoende perspectief houden in de reguliere winkelgebieden. Uitgangspunten voor de volumineuze detailhandel zijn:

  • ·

    Behoud van de huidige begrenzing van de zone waar volumineuze detailhandel is toegestaan.

  • ·

    Aanwijzen van een kernzone centraal op de Industrieweg waar sprake is van een concentratie van de volumineuze detailhandel.

  • ·

    Geen brancheverbreding mogelijk maken. Zo blijven supermarkten en recreatieve detailhandel uitgesloten.

  • ·

    Indien discussie ontstaat over de pasbaarheid van een branche of winkel binnen de mogelijkheden die het bestemmingsplan voor volumineuze detailhandel biedt, wordt een nadere afweging gemaakt. Indien de branche of winkel wordt toegelaten op het bedrijventerrein, dient deze zich te vestigen in de aangewezen kernzone.

Leicester (Hofland-Noord) Mijdrecht

Gelet op de ontwikkelingen in Mijdrecht, is er een gering tot redelijk toekomstperspectief voor het supermarktcentrum aan de Leicester. Dit betekent niet dat de detailhandel hier hoeft te verdwijnen, maar we accepteren dat het natuurlijk verloop van het aanbod in dit supermarktcentrum zijn gang kan gaan en ontwikkelen geen specifiek beleid om dit centrum te ontwikkelen.

Abcoude

Huidige situatie

Het dorpscentrum van Abcoude is gelet op het verzorgingsgebied veel kleiner dan dat van Mijdrecht, maar ook zeer divers qua samenstelling. Naast boodschappenaanbod is hier recreatief aanbod aanwezig, horeca, dienstverlening, etc.

Centrum Abcoude

Abcoude is een recreatief dorpscentrum. De gemeente wil het recreatieve aanbod versterken.

Uitgangspunten bij de ontwikkeling van het centrum van Abcoude zijn:

  • ·

    Behoud van het multifunctionele karakter van het winkelgebied, Bestaande uit winkels, horeca, dienstverlening, weekmarkt, woningen boven winkels, etc..

  • ·

    Behoud van trekkers in en aan de rand van het winkelgebied moet mogelijk zijn, ook in karakteristieke panden. Indien het voor schaalvergroting noodzakelijk blijkt om karakteristieke panden samen te voegen, benaderen we dit positief mits het gevelbeeld niet wordt verstoord.

  • ·

    Benoemen van een kernwinkelgebied. Binnen dit kernwinkelgebied is de detailhandel, daghoreca en consumentgerichte dienstverlening hoofdzakelijk gevestigd. Aan de zuidkant ligt de begrenzing rond de kruising Hoogstraat-Molenweg, aan de noordkant ligt de begrenzing bij de t-splitsing Kerkplein-Amsterdamsestraatweg-Dokter van Doornplein. Bij de Stationsstraat houdt het kernwinkelgebied op na de knik in de straat. Nieuwe winkelinitiatieven vinden binnen het kernwinkelgebied plaats en bevorderen de clustering.

  • ·

    Buiten het kernwinkelgebied functieverandering mogelijk maken naar dienstverlening, maar ook naar een woning.

  • ·

    Dag- en avondhoreca toestaan in en om pleinen en aan de randen van het kernwinkelgebied.

Volumineuze detailhandel Abcoude

In Abcoude willen we geen volumineuze detailhandel toestaan op de bedrijventerreinen. Dit vanwege het beperkte draagvlak hiervoor, beperkingen van het parkeren, verkeersaanzuigende werking en het aanwezig zijn van voldoende aanbod op korte afstand van Abcoude (o.a. Amsterdam Zuid-Oost). Indien een winkel niet inpasbaar is in het centrum en een lokaal verzorgende functie heeft, willen we na afweging ruimte bieden aan volumineuze detailhandel tot een maximum van 1.000 m² bvo op bedrijventerrein Bovenkamp. De keuze voor Bovenkamp en niet Hollandse Kade is gebaseerd op ouderdom, huidige economische waarde en toekomstpotentie. Gevestigde functies dienen geen hinder te ondervinden van deze nieuwe functie, de voorzieningenstructuur van het centrum van Abcoude mag niet onevenredig worden aangetast en er mag geen sprake zijn van een onevenredig grote verkeersaanzuigende werking.

Vinkeveen

Huidige situatie

Boodschappenaanbod, aangevuld met enig niet-dagelijks aanbod in Vinkeveen is geclusterd in winkelcentrum Zuiderwaard dat qua omvang groter is dan de Adelhof. De Herenweg vormt een van de dorpslinten van de gemeente, waar gespreid over het lint winkelaanbod is gevestigd. Op een paar plekken bevinden zich meer winkels zoals nabij de Kerklaan (o.a. Albert Heijn), Kerkelanden en de Heulweg.

Zuiderwaard Vinkeveen

Zuiderwaard is hét winkelgebied van Vinkeveen dat vanwege haar functie en de moderniseringswens is aangeduid als hét winkelcentrum van Vinkeveen. We willen voldoende perspectief behouden door de mogelijkheden voor supermarktuitbreiding juist hier en niet elders in Vinkeveen te faciliteren. Uitgangspunten voor Zuiderwaard zijn:

  • ·

    Uitgangspunt is dat de eigenaar modernisering mogelijk maakt op eigen terrein. Een grootschaligere ontwikkeling is te complex gebleken en wegens de veranderde economische omstandigheden niet meer aan de orde. Vanwege de fysieke uitdagingen kan wel met eigenaren van aanliggende percelen in gesprek worden gegaan.

  • ·

    De fysieke mogelijkheden bij Zuiderwaard zijn beperkt en vormen een uitdaging om samen met de eigenaar tot een haalbare modernisering te komen.

  • ·

    Voor de levensvatbaarheid van boodschappencentra op de lange termijn, is het van belang dat de consument er compleet boodschappen kan doen. Het aanbod bestaat uit minimaal 1 grote supermarkt en maximaal 2 supermarkten. Verder aangevuld met ander boodschappenaanbod zoals dagwinkels, drogist, bloemist, kapper, daghoreca/fastfood en enige vermaakfuncties.

  • ·

    We willen winkeliers de ruimte bieden om te ondernemen. Modernisering betekent dat schaalvergroting van supermarkten naar de hedendaagse tijd mogelijk moet zijn. De maximale maat voor de grote supermarkt in Zuiderwaard is 1.750 m² bvo. Grotere supermarkten zijn alleen mogelijk in de centra van Mijdrecht en Abcoude. Een tweede supermarkt is mogelijk tot een maximale maat van 1.250 m² bvo.

  • ·

    Met het oog op het bevorderen van de dorpse uitstraling van Zuiderwaard en het comfort voor consumenten is het wenselijk om een duidelijke voor- en achterkantsituatie te creëren, met een uitnodigender entree en meer interactie tussen wat er voor en achter de gevel gebeurt.

  • ·

    Behoud van het park is uitgangspunt bij de ontwikkeling.

  • ·

    Bereikbaarheid en parkeren zijn belangrijke voorwaarden, voor de verbetering ervan dienen creatieve oplossingen gezocht te worden.

Dorpslint Vinkeveen

Aan het dorpslint van Vinkeveen bevinden zich van oudsher diverse consumentenvoorzieningen. Uitgangspunten zijn:

  • ·

    We accepteren dat het lint geen aaneengesloten winkellint omvat, waarbij functies in wonen, winkelen, werken en recreëren elkaar afwisselen.

  • ·

    Er wordt geen specifiek beleid ontwikkeld om het lint te versterken.

  • ·

    Geen nieuwvestiging van een supermarkt aan het lint, anders dan de bestaande supermarkt (Albert Heijn) aan de Herenweg. In het beleid ligt de prioriteit bij doorontwikkeling van Winkelcentrum Zuiderwaard en het faciliteren van supermarktuitbreiding in Zuiderwaard.

Recreatieve themahaven

Voor de kern Vinkeveen is het wenselijk dat de relatie met de plassen versterkt wordt. Winkelcentrum Zuiderwaard is en blijft in de toekomst hét centrum met een boodschappenfunctie van Vinkeveen, ook omdat het dichtbij de woningen is gelegen in tegenstelling tot de Herenweg. Juist aan de dorpse kant van de Vinkeveense Plassen zijn kansen voor een recreatiecluster, een plek waar een recreatief hart kan worden gecreëerd voor Vinkeveen en mogelijkerwijs ook plek wordt gecreëerd voor dorpsactiviteiten. In de evaluatie en herijking van de Structuurvisie Vinkeveen Centrum komen alle ruimtelijke en functionele uitgangspunten aan bod voor de ontwikkeling van deze locatie, gelegen in het gebied Herenweg-Noord, Adelaar en omgeving. De uitgangspunten voor het programma-onderdeel detailhandel binnen dit recreatieve hart zijn als volgt:

  • ·

    De invulling bestaat uit een combinatie van functies die gericht zijn op de waterrecreatie. Maximaal 35% van de recreatieve voorzieningen bestaat uit recreatieve detailhandel (zie definitie bijlage).

  • ·

    Vestiging van een supermarkt is uitgesloten.

  • ·

    Een tweede winkelcentrum in Vinkeveen is economisch gezien niet haalbaar, ook al geconstateerd in de detailhandelsstructuurvisie 2006.

  • ·

    Zondagsopenstelling van winkels dient vanuit toeristisch-recreatief oogpunt in de toekomst mogelijk te zijn.

Wilnis

Huidige situatie

De Dorpsstraat en Herenweg in Wilnis vormt naast de Herenweg in Vinkeveen het andere dorpslint van de gemeente. In Wilnis is nog sprake van concentratie van winkelaanbod aan de Dorpsstraat, waarbij aan de Herenweg in Wilnis nog enig meer gespreid aanbod is gevestigd. Aan de Molmlaan is een solitair supermarktcentrum gevestigd.

Wilnis Dorp

In Wilnis Dorp bevinden zich van oudsher diverse consumentenvoorzieningen. Uitgangspunten zijn:

  • ·

    De Dorpsstraat in Wilnis zien we als een klein winkelgebied, waar zo mogelijk de concentratie van de consumentenvoorzieningen plaatsvindt.

  • ·

    We accepteren dat het lint (Dorpsstraat en Herenweg) geen aaneengesloten winkellint omvat, waarbij functies in wonen, winkelen, werken en recreëren elkaar kunnen afwisselen.

  • ·

    Er wordt geen specifiek beleid ontwikkeld om het lint te ontwikkelen.

  • ·

    De gemeente neemt een open houding aan richting ondernemers die kansen zien die bijdragen aan de leefbaarheid in de kern, waarbij getoetst wordt aan draagvlak binnen de kern.

Molmlaan Wilnis

Een verplaatsing van het supermarktcentrum aan de Molmlaan richting de sportvelden aan de overzijde van de Pieter Joostenlaan, is niet meer aan de orde wegens de veranderde economische omstandigheden en daarmee het beoogde Estafetteproject. Tevens wordt Marickenzijde gefaseerd uitgevoerd, waarbij vooralsnog wordt uitgegaan van ontwikkeling van fase 1 met woningbouw. Gelet op de economische ontwikkelingen, de woningmarkt en winkelontwikkelingen op korte afstand, is er minder marktperspectief voor een groei van het aanbod in Wilnis. Wilnis heeft wel voldoende inwoners om (maximaal) één supermarkt in de kern te faciliteren. We zien daarvoor een van de volgende mogelijkheden:

  • ·

    Consolidatie zonder fysieke uitbreidingsmogelijkheden aan de Molmlaan. Een kleine uitbreiding is eventueel mogelijk.

  • ·

    Transformatie van de Molmlaan richting andere functies. Denk hierbij aan woon-zorg combinaties. De functionele mogelijkheden dienen in een marktonderzoek te worden aangetoond. Tegelijkertijd met transformatie kan enerzijds schaalverkleining van het aanbod plaatsvinden op de bestaande plek.

  • ·

    Verplaatsing binnen de kern. Bij schaalverkleining kan een verplaatsingsmogelijkheid richting de Dorpsstraat ontstaan. Hier is fysiek slechts ruimte voor een kleine/buurtsupermarkt. Ook kan het gaan om verplaatsing naar een andere plek binnen de kern. Op termijn kan overwogen worden om in fase 2 van Marickenzijde rekening te houden met een voorzieningencluster.

De gemeente wil meedenken om met de eigenaar en ondernemers binnen de geboden kaders tot eventuele verandering te komen.

4.4 Overige aspecten

Boerderijwinkels en detailhandel in het buitengebied

Het beleid is gericht op krachtige kernen. In het buitengebied is alleen detailhandel mogelijk als ondergeschikte nevenactiviteit bij de agrarische functie; boerderijverkoop. De maximale maatvoering hiervoor is 250 m². Daarmee voorkomen we dat in het buitengebied concentraties van detailhandel ontstaan, die vanwege de verkeersaanzuigende werking en het behoud van het landschappelijke karakter en open weidelandschap niet wenselijk zijn.

Webwinkels

Aan huis gebonden webshops zijn mogelijk. Voorwaarden hierbij zijn dat er geen sprake mag zijn van detailhandelsverkoop. Voor webshops gelden de algemene regels die de gemeente kent voor bedrijvigheid aan huis, waaronder de regel van geen verkeersaantrekkende werking. Webshops op bedrijventerreinen zijn mogelijk. Voorwaarde hiervoor is, dat er geen showroom aanwezig is. We willen voorkomen dat webshops op het bedrijventerrein tot detailhandel verworden. Louter afhalen van bestellingen (geen voorraad/etalage, geen verwerking van de bestelling) lijkt mogelijk te zijn. De jurisprudentie hierover wordt nauwlettend in de gaten gehouden. Indien er sprake is van detailhandel, wordt handhavend opgetreden en gewezen op de vestigingsmogelijkheden in de winkelgebieden. Gelet op de toename van sociale media en behoefte aan internet, wil de gemeente bezien of er voor webwinkels aan de Industrieweg meer mogelijkheden geboden kunnen worden.

Afhaalmogelijkheden

Door de toename van online verkoop, verwachten we meer vraag naar afhaalmogelijkheden. Deze mogelijkheden bieden we in eerste instantie in de bestaande winkelgebieden en bij tankstations. Denk aan afhaalkluisjes in een winkel of een “kluisjeswinkel”. Voor een afhaalsupermarkt zijn geen mogelijkheden in of nabij de winkelgebieden. Gelijktijdig met een onderzoek naar de mogelijkheden voor webwinkels, wil de gemeente bezien of er meer afhaalmogelijkheden geboden kunnen worden.

Gezamenlijke marketing

Ambitie

De gemeente wil in samenwerking met partijen een marketingaanpak ontwikkelen, zodat De Ronde Venen haar kracht beter benut. Detailhandel maakt onderdeel uit van een te ontwikkelen totaalmarketing.

Een gezamenlijke marketing is gewenst en heeft de afgelopen jaren ontbroken.Marketing is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van publieke en private partijen, daar waar promotie juist een verantwoordelijkheid is van iedere partij voor zich. Gelet op de beperkte uniciteit in de regio van de detailhandel in De Ronde Venen, zien we vooral kansen in een bredere marketingboodschap waar o.a. detailhandel, wonen en recreatie en toerisme onderdeel vanuit maken.

Het is een kans om de sterke aspecten van onze detailhandel, namelijk compacte maar complete en aantrekkelijke winkelgebieden, te promoten als een van de onderdelen van een totaalmarketing. Of het nu gaat om winkelen, boodschappen doen of het bezoeken van woon-/speciaalzaken, dit alles gebeurd in een dorpse sfeer. Het verdient aanbeveling om de winkelgebieden die bezoekers aantrekken van buiten de gemeente in de marketing specifiek te noemen.

Inrichting openbare ruimte en dorpse sfeer winkelgebieden

Ambitie

De gemeente heeft een basisverantwoordelijkheid bij de inrichting van de openbare ruimte. Indien inrichtingselementen aan vervanging toe zijn, de openbare ruimte. Indien inrichtingselementen aan vervanging toe zijn, wordt ingezet op duurzaam materiaalgebruik en een kwalitatief hoogwaardige inrichting. De keuze voor hoogwaardiger materiaalgebruik is daarbij belangrijker dan de omvang aan materialen en straatmeubilair. In overleg met ondernemers en/of eigenaren worden maatregelen genomen om de dorpse sfeer en uitstraling te behouden waarbij iedere partij zijn eigen verantwoordelijkheid heeft.

Winkelgebieden zorgen voor ontmoeting en leveren een bijdrage aan de leefbaarheid en aantrekkelijkheid van De Ronde Venen. Het is onderdeel van de woonkwaliteiten van de gemeente. Naarmate winkelgebieden groter zijn en/of de recreatieve functie groter is neemt het belang van een aantrekkelijke en sfeervolle winkelinrichting toe. Vooral in recreatieve winkelgebieden dient aandacht te zijn voor ontmoetingsplekken enof pleinen. Naarmate de winkelfunctie van straten groter is, neemt het bieden van een voetgangersvriendelijke omgeving die schoon, heel en veilig is, in belang toe. Voor de winkelgebieden binnen de gewenste winkelstructuur, is een hoger kwaliteitsniveau mogelijk door af te wijken van het Programma van Eisen inrichting openbare ruimte De Ronde Venen. Bij voorkeur wordt daarbij ingezet op duurzaam materiaalgebruik en een kwalitatief hoogwaarde inrichting nagestreefd, waarbij per winkelgebied passende keuzes kunnen worden gemaakt. Als referentie geldt de heringerichte Dorpsstraat Wilnis. Met de aandacht voor de inrichting van winkelgebieden, wordt de dorpse sfeer en uitstraling die zo kenmerkend zijn voor De Ronde Venen behouden. Vanuit die rol wil de gemeente een bijdrage leveren aan een levendig straatbeeld. Daarbij leveren ondernemers een bijdrage door evenementen en aanvullende maatregelen die de uitstraling van de winkelgebieden verder verhoogd. In samenspraak met eigenaren en marktpartijen met winkelplannen, kijkt de gemeente hoe verder invulling te geven aan het behouden van de dorpse kwaliteit en uitstraling van de openbare ruimte en gevelkwaliteit.

Bereikbare winkelgebieden en goede parkeervoorzieningen

Ambitie

Een goede bereikbaarheid en voldoende parkeergelegenheid blijven ook in de toekomst noodzakelijke randvoorwaarden voor goed functionerende centra. Parkeren blijft gratis in de winkelgebieden. Wat betreft de parkeervoorzieningen heeft de gemeente een meer toetsende rol: de initiatiefnemer van een nieuwe ontwikkeling zal zelf voldoende parkeervoorzieningen moeten realiseren. Voor de bereikbaarheid is deze rolverdeling diffuser. Het is een gezamenlijke verantwoordelijkheid om oplossingen te vinden voor de bereikbaarheid van de winkelvoorzieningen. In het kader van het Gemeentelijk Verkeer- en Vervoerplan zullen de knelpunten worden geïnventariseerd en maatregelen geformuleerd.

Belangrijke voorwaarde voor het goed functioneren van de winkelgebieden zijn een goede bereikbaarheid en voldoende parkeervoorzieningen.

Sinds 2006 is er op diverse manieren aandacht besteed aan de bereikbaarheid en de parkeervoorzieningen van de winkel- en centrumgebieden. Voor het Mijdrechtse centrum heeft een uitbreiding en kwaliteitsverbetering plaatsgevonden van het langparkeerterrein aan de Rondweg. Het centrum van Wilnis en de Industrieweg in Mijdrecht zijn heringericht. De herinrichting van het centrum van Abcoude heeft in combinatie met het gereedkomen van de derde brug gezorgd voor een rustiger verkeersbeeld, met een positief effect op de bereikbaarheid. Het ingestelde parkeerverbod op (delen van) de Herenweg Vinkeveen zorgt voor een betere doorstroming van het verkeer.

Een goede bereikbaarheid en voldoende parkeergelegenheid blijven ook in de toekomst noodzakelijke randvoorwaarden voor goed functionerende centra. Parkeren blijft gratis in de winkelgebieden. Wat betreft de parkeervoorzieningen heeft de gemeente een meer toetsende rol: de initiatiefnemer van een nieuwe ontwikkeling zal zelf voldoende parkeervoorzieningen moeten realiseren. Voor de bereikbaarheid is deze rolverdeling diffuser. Het is een gezamenlijke verantwoordelijkheid om oplossingen te vinden voor de bereikbaarheid van de winkelvoorzieningen. In het kader van het Gemeentelijk Verkeer- en Vervoerplan zullen de knelpunten worden geïnventariseerd en maatregelen geformuleerd.

Veilige winkelgebieden

Ambitie

De gemeente zet in op haar regierol en coördinerende rol in veiligheid en faciliteert daarbij de verschillende partijen die direct belanghebbend zijn bij een veiligheidsprobleem. Extra inzet wordt gepleegd in die winkelgebieden waar de veiligheidsproblematiek om aandacht vragen. Deze aanpak is gericht om samenwerking, zodat multifunctioneel gebruik van een winkelgebied mogelijk en succesvol is.

Het aantal bedrijfsinbraken en winkeldiefstallen is de afgelopen jaren gedaald, een gunstige ontwikkeling voor de sector. Dit is mede het resultaat geweest van de inzet op en de doorontwikkeling van de integrale samenwerking. Voorbeelden van projecten die in samenwerking tussen gemeente, ondernemersorganisaties, individuele ondernemers, politie en brandweer al dan niet bijgestaan door (HBD) adviseurs zijn opgepakt: Keurmerk Veilig Ondernemen, schouwen, camerabewaking en preventie. De kracht van de aanpak zit in de structurele samenwerking. Doordat de partners geregeld bij elkaar komen, weet men elkaar makkelijk te vinden en kunnen knelpunten vroegtijdig opgepakt worden.

Veiligheidszorg is niet meer alleen een taak van de (gemeentelijke) overheid en de politie. Als voorbeeld hiervoor geldt de ontwikkeling in het centrum van Mijdrecht om over te gaan van publiek naar privaat cameratoezicht, waarbij aansluiting wordt gezocht bij het camerabewakingsproject van Bedrijventerrein Mijdrecht. Burgers, bedrijven en maatschappelijke organisaties zijn co-producent geworden in het veiligheidsdomein. Met een gezamenlijke verantwoordelijkheid vanuit ieders eigen bevoegdheden. Door goede samenwerking van alle actoren kunnen evenementen plaatsvinden die veel publiek trekken en veilig en zonder disproportionele extra inzet van diensten verlopen.

5- Organisatie en uitvoering

5.1 Rolverdeling tussen partijen

Rollen gemeente

Kaders stellen en regisseren

De gemeente neemt op de eerste plaats een kaderstellende en regisserende rol op zich. Dit begint met het ontwikkelen van deze nota, een stip op de horizon, die is afgestemd met stakeholders. Vanuit deze nota treedt de gemeente kaderstellend op. Er wordt daarbij rekening gehouden met bestaande afspraken (Molenhof Mijdrecht) en de reeds in gang gezette ontwikkelingen (Amsterdamsestraatweg Abcoude).

Ten aanzien van de detailhandel biedt de gemeente binnen de gewenste winkelstructuur planologische mogelijkheden en is er bereidheid om onder voorwaarden mee te werken aan lichte uitbreidingen. Deze dienen zoveel mogelijk gepaard te gaan met aan afname van winkelaanbod op minder gunstig gelegen plekken. Voor een gedeelte zal dit natuurlijk verloop zijn, ontwikkelingen die zich in de loop der jaren vanzelf voltrekken. Voor een gedeelte zijn ontwikkelingen stuurbaar. Overigens zonder dat bestaande solitaire detailhandelsvestigingen zomaar worden weg bestemd.

Onderzoeken, monitoren

Op de tweede plaats doet de gemeente aan monitoring, onderzoek en advies. Deze rol wordt ingezet om een bijdrage te kunnen leveren aan een beter functionerende markt. We bieden inzicht in de ontwikkelingen in de gemeente, waar mogelijk met lokale partners. Een voorbeeld hiervan is het koopstromenonderzoek. De gemeente deelt deze kennis met partijen op de winkelmarkt en daagt hen uit daarop te reageren.

Stimuleren en faciliteren

Op de derde plaats pakt de gemeente haar stimulerende en faciliterende rol op, onder andere middels de inzet van een bedrijfscontactfunctionaris, vastgoed en economisch beleid . Binnen de gestelde kaders heeft de gemeente een proactieve houding naar haalbare initiatieven. Winkeliers, eigenaren en ontwikkelaars krijgen ruimte om binnen hun eigen rol verantwoordelijkheden te nemen.

Rolverdeling gemeente-marktpartijen bij planvorming

De gemeente wil meer sturen op hoofdlijnen. Doel is flexibiliteit en aanpassingsvermogen in plannen en gebiedsontwikkelingen in te bouwen en oog te houden voor de uitvoerbaarheid en financiële haalbaarheid van plannen. Aan de andere kant verwacht de gemeente van eigenaren en ontwikkelaars dat zij (her)ontwikkelingsplannen in een vroegtijdig stadium met de gemeente bespreken, de plannen de nodige flexibiliteit en aanpassingsmogelijkheden bevatten en dat de plannen een verbetering betekenen voor de winkeliers, inwoners en de kern als geheel. Het zondermeer uitbreiden van winkelgebieden is niet meer van deze tijd. We verwachten dat partijen creatief, maar met marktrealisme en oog voor trends en de financiële mogelijkheden van de winkelier tot een haalbaar plan komen. De gemeente biedt hierbij haar kennis over de lokale markt aan, om zo samen te komen tot een kansrijke ontwikkeling. Streven is om zo een betere aansluiting te vinden bij de eindgebruiker, namelijk de winkelier/retailer, en de consument.

Rolverdeling gemeente-ondernemers in winkelgebieden

De gemeente wil winkeliers faciliteren en stimuleren om hun rol op te pakken om winkelgebieden levendig en aantrekkelijk te houden door niet alleen aandacht te besteden aan hun eigen winkel, maar ook aan het organiseren van activiteiten in het winkelgebied, het veiliger maken van de winkelomgeving, het toevoegen van extra aankleding en sfeermakers/-verlichting, het bekend maken en profileren van individuele winkelgebieden. Daar waar de gemeentelijke verantwoordelijkheid eindigt bij het basisniveau aan inrichting en veiligheid, hebben de ondernemers een rol om extra’s toe te voegen. Zeker in de recreatieve en grotere winkelgebieden, waar de bezoekduur hoger is, kunnen extra’s ervoor zorgen dat bezoekers langer verblijven, meer uitgeven en terugkomen.

Indien zich meerdere marktinitiatieven voordoen binnen een kern, ziet de gemeente een rol weggelegd voor ondernemersvereniging(en) in die kern om te komen tot afstemming.

Rolverdeling gemeente-inwoners in de kernen

De gemeente hecht belang aan het bieden van een goede consumentenverzorging. In het kader daarvan is deelgenomen aan het Koopstromenonderzoek Randstad 2011 en zal frequent een vergelijkbaar consumentenonderzoek plaatsvinden zodat inzicht wordt verkregen in zowel de winkellocaties die de consument en inwoner van De Ronde Venen bezoekt als de waardering van de consument over verschillende aspecten, zoals aanbod, sfeer en parkeren. Indien zich ontwikkelingen voordoen in de kernen, zal bij de uitwerking van plannen worden gesproken met wijkcomités. Zij worden gestimuleerd om initiatieven te ontplooien die bijdragen aan een aantrekkelijk winkelklimaat.

Leegstandproblematiek

De huidige marktomstandigheden brengen als noodzaak met zich mee, dat ook eigenaren meer te maken krijgen met leegstand of dreigende leegstand door financiële problemen van winkeliers. Het bieden van huurverlaging en dientengevolge een verlaging van de vastgoedwaarde naar “normaal” niveau zorgt voor pijn bij de eigenaren maar kan ook een van de oplossingen zijn voor leegstand. Panden die langere tijd leeg staan, brengen minder op, wat ook een nadeel is voor de eigenaren. Ook functiewijziging kan in eerste instantie leiden tot pijn bij eigenaren, aangezien winkels doorgaans meer opbrengen dan andere voorzieningen. Ook hiervoor geldt, dat bij een krimpende markt en blijvend lager perspectief voor winkels de eigenaar ook voordeel heeft van functiewijziging. Per situatie zal de oplossingsrichting verschillen, maar de gemeente wil voorkomen teveel te focussen op de korte termijn. Doel is dat eigenaren, ondersteund door makelaars met kennis van de lokale markt en de ontwikkeling van transactieprijzen, komen met oplossingen voor leegstandproblematiek. Als gemeente gaan we hierover het gesprek aan. Ondernemers hebben op hun beurt de verantwoordelijkheid om met hun eigenaren te overleggen over hun huur, die in verhouding dient te staan tot de locatie en bezoekersaantallen.

Gevelkwaliteit en panduitstraling

De gevelkwaliteit en panduitstraling is een gedeelde verantwoordelijkheid van eigenaren en ondernemers. De uitstraling van de panden vormt onderdeel van de aantrekkelijkheid van winkelgebieden en zorgt mede voor sfeer en gezelligheid. Aantrekkelijke panden verhogen tevens de verhuurbaarheid. Kansen voor verbetering doen zich met name voor bij renovatie of bijvoorbeeld door een wijziging van functie of gebruiker. De gemeente neemt een pro-actieve houding aan in gesprek met partijen en stuurt bij op basis van beleid en gesignaleerde marktontwikkelingen. Vooral bij ontwikkelingen waar het gaat om de aanpak van meerdere winkelpanden, neemt de gemeente een meer (bij)sturende rol op zich.

5.2 Uitvoeringsagenda 2013-2016

Zodra de nota detailhandelsstructuur is vastgesteld, wil de gemeente in samenwerking met partijen komen tot een uitvoeringsagenda. Op de agenda kunnen zowel quick-wins komen als agendapunten die op een later tijdstip worden uitgevoerd. Wat tevens van belang is, is om te bepalen welke partij de trekker wordt. De gemeente deelt de verantwoordelijkheid voor de vitaliteit van de voorzieningen met ondernemers.

De volgende thema’s zijn uitgangspunt bij het ontwikkelen van een gezamenlijke uitvoeringsagenda. Deze thema’s kunnen verder aangevuld worden met thema’s die worden aangedragen door ondernemers en eigenaren:

  • ·

    (her)ontwikkeling van winkelgebieden

  • ·

    Afbakening (kern)winkelgebieden, clustering en circuitvorming, Leegstandbestrijding en identiteitversterking van gebieden

  • ·

    Webwinkels en afhaalmogelijkheden

  • ·

    Uitstraling winkelgebieden

  • ·

    Marketing en promotie

  • ·

    Parkeren en bereikbaarheid

  • ·

    Veiligheid

  • ·

    Duurzame winkelgebieden

  • ·

    Samenwerking en ondernemersnetwerken

  • ·

    Koopzondagen

  • ·

    Monitoring en evaluatie

Bijlagen