Regeling vervallen per 29-02-2024

Verordening winkeltijden Middelburg

Geldend van 16-08-2012 t/m 28-02-2024

Intitulé

VERORDENING WINKELTIJDEN

De raad van de gemeente Middelburg,

gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 1 november 2011, volgnr. 11-148,

gelet op de Winkeltijdenwet en de Gemeentewet,

besluit vast te stellen de volgende: Verordening winkeltijden Middelburg.

Artikel 1 Begripsbepalingen

In deze verordening wordt verstaan onder:

  • a.

    de wet: de Winkeltijdenwet;

  • b.

    feestdag: Nieuwjaarsdag, tweede Paasdag, Hemelvaartsdag, tweede Pinksterdag, eerste Kerstdag en tweede Kerstdag;

  • c.

    winkel: een winkel als bedoeld in artikel 1 van de wet.

Artikel 2 Beslistermijn

  • 1. Het college beslist op een aanvraag van een ontheffing binnen acht weken.

  • 2. Het college kan de beslissing voor ten hoogste vier weken verdagen.

Artikel 3 Overdracht van de ontheffing

  • 1. Ontheffingen op grond van deze verordening zijn overdraagbaar na verkregen schriftelijke toestemming van het college.

  • 2. In geval van een voorgenomen overdracht van de in het eerste lid bedoelde ontheffingen doet de houder van de ontheffing hiervan onmiddellijk schriftelijk mededeling aan het college onder vermelding van de naam en het adres van de voorgestelde rechtverkrijgende.

Artikel 4 Intrekken of wijzigen van de ontheffing

Het college kan een ontheffing intrekken of wijzigen indien:

  • a.

    ter verkrijging daarvan onjuiste of onvolledige gegevens zijn verstrekt;

  • b.

    op grond van een verandering van de omstandigheden of inzichten opgetreden na het verlenen van de ontheffing, moet worden aangenomen dat intrekking of wijziging wordt gevorderd door het belang of de belangen ter bescherming waarvan de ontheffing is vereist;

  • c.

    het gebruik van de winkel of de uitoefening van een bedrijf anders dan in een winkel op basis van de ontheffing gevaar oplevert voor de openbare orde, de veiligheid of het woon- en leefklimaat ter plaatse;

  • d.

    de aan de ontheffing verbonden voorschriften en beperkingen niet zijn of worden nagekomen;

  • e.

    van de ontheffing geen gebruik wordt gemaakt binnen een daarin gestelde termijn of, bij gebreke van een dergelijke termijn, binnen een redelijke termijn;

  • f.

    de houder of zijn rechtverkrijgende dit verzoekt.

Artikel 5 Zon- en feestdagenregeling

  • 1. De verboden, vervat in artikel 2, eerste lid, aanhef en onder a en b van de wet, gelden niet op ten hoogste twaalf, door het college aan te wijzen zon- en feestdagen per kalenderjaar.

  • 2. De in het eerste lid bedoelde bevoegdheid geldt voor één of meer van de volgende gedeelten van de gemeente:

    • a.

      Industrieterrein Ramsburg, Nieuw Middelburg en omgeving (omvattende het postcodegebied 4332);

    • b.

      Klarenbeek, St. Laurens en omgeving

      (omvattende het postcodegebied 4333);

    • c.

      Griffioen en omgeving (omvattende het postcodegebied 4334);

    • d.

      Breeweg, 't Zand, Stromenwijk en omgeving

      (omvattende het postcodegebied 4335);

    • e.

      Magistraatwijk, Reyershove, Erasmuswijk en omgeving

      (omvattende het postcodegebied 4336);

    • f.

      Dauwendaele en omgeving (omvattende het postcodegebied 4337);

    • g.

      Industrieterrein Arnestein en omgeving

      (omvattende het postcodegebied 4338);

    • h.

      Nieuw- en St. Joosland en omgeving

      (omvattende het postcodegebied 4339);

    • i.

      Arnemuiden en omgeving

      (omvattende het postcodegebied 4340-4341).

Artikel 6 Openstelling van avondwinkels op zon- en feestdagen

  • 1. Het college kan op aanvraag ontheffing verlenen van de in artikel 2, eerste lid, aanhef en onder a en b van de wet genoemde verboden ten behoeve van winkels:

    • a.

      waarvoor een ontheffing is verleend als bedoeld in artikel 9 van deze verordening, en

    • b.

      waar uitsluitend of hoofdzakelijk eet- en drinkwaren plegen te worden verkocht met uitzondering van sterke drank als bedoeld in artikel 1, eerste lid, van de Drank- en Horecawet.

  • 2. Het college kan voor ten hoogste twee winkels ontheffing verlenen.

  • 3. Aan de ontheffing worden de volgende voorschriften verbonden:

    • a.

      de winkel dient op zon- en feestdagen gesloten te zijn tot 16.00 uur;

    • b.

      in de onmiddellijke nabijheid van de winkel dient voldoende parkeergelegenheid te zijn.

  • 4. De ontheffing kan worden geweigerd indien de woon- en leefsituatie of de openbare orde in de omgeving van de winkel op ontoelaatbare wijze nadelig wordt beïnvloed door de openstelling van de winkel.

Artikel 7 Ontheffing zon- en feestdagenregeling voor bijzondere situaties

  • 1. Het college kan ontheffing verlenen van de in artikel 2 van de wet vervatte verboden, voor zover deze betrekking hebben op de zondagen of feestdagen ten behoeve van:

    • a.

      bijzondere gelegenheden van tijdelijke aard;

    • b.

      het uitstallen van goederen.

  • 2. De in het eerste lid genoemde ontheffing kan worden verleend in geval van: feestelijkheden, bijeenkomsten, veilingen of beurzen.

Artikel 8 Verbod straatverkoop bepaalde goederen op zon- en feestdagen

De vrijstelling, bedoeld in artikel 12, eerste lid, van het Vrijstellingenbesluit Winkeltijdenwet, geldt niet voor de volgende delen van de gemeente:

  • a.

    Industrieterrein Ramsburg, Nieuw Middelburg en omgeving (omvattende het postcodegebied 4332);

  • b.

    Klarenbeek, St. Laurens en omgeving

    (omvattende het postcodegebied 4333);

  • c.

    Griffioen en omgeving (omvattende het postcodegebied 4334);

  • d.

    Breeweg, 't Zand, Stromenwijk en omgeving

    (omvattende het postcodegebied 4335);

  • e.

    Magistraatwijk, Reyershove, Erasmuswijk en omgeving

    (omvattende het postcodegebied 4336);

  • f.

    Dauwendaele en omgeving (omvattende het postcodegebied 4337);

  • g.

    Industrieterrein Arnestein en omgeving

    (omvattende het postcodegebied 4338);

  • h.

    Nieuw- en St. Joosland en omgeving

    (omvattende het postcodegebied 4339);

  • i.

    Arnemuiden en omgeving

    (omvattende het postcodegebied 4340-4341).

Artikel 9 Openstelling op werkdagen tussen 22.00 en 06.00 uur (nachtwinkel)

  • 1. Het college kan op aanvraag ontheffing verlenen van het verbod, bedoeld in artikel 2, eerste lid, onder c, van de wet.

  • 2. De ontheffing kan worden geweigerd indien de woon- en leefsituatie, de veiligheid of de openbare orde in de omgeving van de winkel op ontoelaatbare wijze nadelig wordt beïnvloed door de openstelling van de winkel.

Artikel 10 Toerisme

De verboden, bedoeld in artikel 2, eerste lid van de wet gelden, om reden van op de gemeente gericht toerisme, voor zover zij betrekking hebben op zon- en feestdagen niet van 10.00 uur tot 18.00 uur in de volgende gebieden:

  • a.

    Binnenstad (omvattende het postcodegebied 4331);

  • b.

    Evenementenpark ZEP, Podium en omgeving

    (omvattende de postcode 4337 WV);

  • c.

    Woonboulevard Mortiere, Mortiereboulevard en omgeving (omvattende de postcode 4336 RA);

  • d.

    Het overige gedeelte van de gemeente voor winkels, markt- en straathandel waarin, respectievelijk waarbij, uitsluitend of in hoofdzaak artikelen worden verkocht waaraan de toerist behoefte kan hebben.

Artikel 11 Toezicht naleving

Met het toezicht op de naleving van het bepaalde bij of krachtens deze verordening zijn belast de door het college aangewezen gemeentelijke toezichthouders.

Artikel 12 In werking treden

  • 1. Deze verordening treedt in werking op 26 januari 2012.

  • 2. De "Winkelsluitingsverordening Middelburg", vastgesteld op 10 december 1996, wordt ingetrokken.

Artikel 13 Citeertitel

Deze verordening kan worden aangehaald als "Verordening winkeltijden Middelburg".

Ondertekening

Aldus vastgesteld in de openbare raadsvergadering van 19 december 2011.
De griffier, De voorzitter,
Publicatie: 18 januari 2012

Toelichting

Algemene toelichting.

 

 

De Winkeltijdenwet

 

Op 1 januari 2011 is een wijziging van de Winkeltijdenwet in werking getreden. Deze wijziging scherpt de toerismebepaling in de Winkeltijdenwet aan om zo 'het oneigenlijk gebruik van deze bepaling' tegen te gaan.

 

De uitgangspunten van de wet zijn, samengevat:

  • a.

    Op maandag t/m zaterdag, de werkdagen, is openstelling van winkels toegestaan tussen 06.00 en 22.00 uur. Gemeenten mogen tijdens deze uren geen beperkingen opleggen aan de openstelling van winkels.

  • b.

    Aan het aantal openingsuren per winkel per week is geen maximum verbonden.

  • c.

    Tijdens de nachturen van 22.00 tot 06.00 uur is winkelopening op werkdagen niet toegestaan. Gemeenten kunnen echter vrijstellingen of ontheffingen van deze verplichte winkelsluiting verlenen. Op Goede vrijdag, Kerstavond (24 december) en Dodenherdenking (4 mei) moeten de winkels vanaf 19.00 uur dicht zijn.

  • d.

    Op zon- en feestdagen is winkelopening niet toegestaan. Voor maximaal 12 zon- en feestdagen per kalenderjaar kan de gemeente vrijstelling of ontheffing van deze verplichte sluiting verlenen. De Winkeltijdenwet merkt in dit verband als feestdagen aan: Nieuwjaarsdag, Tweede Paasdag, Hemelvaartsdag, Tweede Pinksterdag en Eerste en Tweede Kerstdag.

  • e.

    Winkels waar uitsluitend of hoofdzakelijk levensmiddelen worden verkocht (in de praktijk gaat het vaak om supermarkten) kunnen ontheffing krijgen om op zon- en feestdagen vanaf 16.00 uur open te zijn. Ze moeten dan wel op alle zon- en feestdagen voor 16.00 uur dicht zijn, ook als die als koopzondag zijn aangewezen. Belangrijk is ook dat er in een gemeente maar één ontheffing per 15.000 inwoners mag worden verleend.

  • f.

    De raden kunnen bij verordening vrijstelling verlenen van de verplichte winkelsluiting op zon- en feestdagen in verband met op de gemeente of een deel daarvan gericht autonoom toerisme. De wekelijkse zondagsopenstelling onder de vlag van het toeristisch regime blijft dus mogelijk (zie hierna).

 

De Winkeltijdenwet is niet alleen van toepassing op winkels: het is op de in artikel 2, eerste lid, van de wet bedoelde dagen en tijden ook verboden om in de uitoefening van een bedrijf (anders dan in een winkel) goederen te koop aan te bieden of te verkopen aan particulieren. Dit volgt uit artikel 2, tweede lid.

 

De gewijzigde Winkeltijdenwet verbindt aan het instellen van het toeristisch regime de voorwaarde dat er in de gemeente sprake is 'van een op de gemeente of een deel daarvan gericht toerisme met een substantiële omvang, mits de aantrekkingskracht voor dat toerisme geheel of nagenoeg geheel is gelegen buiten de verkoopactiviteiten die door de vrijstelling of de bevoegdheid om ontheffing te verlenen mogelijk worden gemaakt'. Er moet dus sprake zijn van een autonome toeristische aantrekkingskracht, die losstaat van de winkelopening op zondag. Met andere woorden: een gemeente kan alleen een succesvol beroep op de toerismebepaling doen c.q. blijven doen als er sprake is van op de gemeente gericht toerisme met een substantiële omvang met een ander doel dan om er recreatief te winkelen. De winkelopenstelling mag geen doel op zich zijn, maar moet ondersteunend zijn aan de toeristische aantrekkingskracht. Als indicatoren voor het beoordelen van de genoemde substantiële omvang gelden volgens de Memorie van Toelichting: inkomsten uit toeristenbelasting en parkeergelden, aantallen bezoekers, overnachtingen e.d. Als sprake is van autonoom toerisme met een substantiële omvang, komt het wegen en afwegen van belangen aan de orde, gemeenten moeten naast economische argumenten (werkgelegenheid en economische bedrijvigheid, waaronder het belang van winkeliers met weinig of geen personeel en van winkelpersoneel) ook immateriële belangen, zoals de zondagsrust en de leefbaarheid, de veiligheid en de openbare orde uitdrukkelijk in de besluitvorming meewegen.

 

Gemeenten die een toeristisch regime hebben opgesteld, zullen dit moeten herzien. Uiterlijk één jaar na het van kracht worden van vorengenoemde wetswijziging moet voldaan zijn aan de criteria die genoemd zijn in artikel 3 van de gewijzigde wet, op 01-01-2012. Het deel van de gemeentelijke verordening over het toeristisch regime staat vanaf de inwerkingtreding open voor bezwaar en beroep (artikel 10). Tijdens zo’n procedure kan de gemeente niet besluiten tot (meer dan twaalf) koopzondagen.

 

De Winkeltijdenwet dateert uit 1996. Deze verving de Winkelsluitingswet. De Winkeltijdenwet biedt winkeliers meer mogelijkheden om in de avonduren en op zon- en feestdagen hun winkels open te stellen voor hun klanten. De hoofdregel van de Winkeltijdenwet is dat winkels op zon- en feestdagen gesloten zijn. De wet biedt gemeenten enkele mogelijkheden om hierop een uitzondering te maken. Een (algemene) uitzondering die voor alle gemeenten geldt, is dat zij maximaal twaalf koopzondagen per jaar kunnen aanwijzen. Een andere uitzondering is de toerismebepaling. Deze houdt in dat meer dan twaalf koopzondagen in een gemeente zijn toegestaan als die gemeente toeristen aantrekt om redenen 'buiten de verkoopactiviteiten die door de vrijstelling of ontheffing mogelijk worden gemaakt.

 

In de op 17 december 2009 vastgestelde Verordening Winkeltijden gemeente Middelburg 2009 is van deze mogelijkheid gebruik gemaakt. Artikel 10 van deze verordening regelde de vrijstelling voor de openstelling van winkels op zon- en feestdagen in verband met het toerisme in de gehele gemeente. De motivering om van deze mogelijkheid gebruik te maken is overigens zeer summier.

 

Om te voldoen aan de bepalingen van genoemde wetswijziging wordt een nieuwe verordening (Verordening Winkeltijden Middelburg) ter vaststelling aangeboden. In deze nieuwe regeling wordt wederom het toeristisch regime in drie delen van de gemeente van toepassing verklaard: De binnenstad, Zep en Woonboulevard Mortiere. Onderstaand wordt aangegeven waarom daartoe wordt overgegaan. Daarbij wordt aansluiting gevonden bij het Omgevingsplan Zeeland 2006-2012, het Provinciaal Sociaal-Economisch Beleidsplan 2009-2012. Ook wordt aansluiting gezocht bij het rapport Economische gevolgen beoogde aanpassing winkeltijdenwet van het Centraal Plan Bureau (2009), Sociaal Economische Analyse van de gemeente Middelburg van de Kamer van Koophandel Zuidwest Nederland (2010), het rapport Cijfers & feiten per regio, Zeeuws-Vlaanderen vakanties en overnachtingen van het Kenniscentrum Toerisme (2009)

 

 

GEMEENTELIJKE BEVOEGDHEDEN

Als algemene regel geldt dat op zon- en feestdagen de winkels gesloten zijn. Hiervoor is hierop al ingegaan. Hierop bestaat een aantal uitzonderingen in de vorm van vrijstellings- en ontheffingsmogelijkheden. Hiermee kan ook buiten de wettelijk geregelde sluitingstijden winkelopening worden toegestaan.

 

Allereerst gaat het om de bevoegdheid op werkdagen na 22.00 uur winkelopening toe te staan (artikel 7 Winkeltijdenwet). Van deze bevoegdheid is in de nieuwe verordening geen gebruik gemaakt.

 

Verder noemt de wet bevoegdheden op zon- en feestdagen en 19-uurdagen. De gemeenteraad heeft op grond van artikel 3, eerste lid, Winkeltijdenwet de bevoegdheid om per kalenderjaar maximaal twaalf zondagen of feestdagen als koopzondag aan te wijzen. Deze bevoegdheid geldt per deel van de gemeente afzonderlijk en kan worden overgedragen aan het college van burgemeester en wethouders. Ook kan de raad het college van burgemeester en wethouders een ontheffingsbevoegdheid toekennen. Artikel 2, eerste lid, aanhef en onder a, Winkeltijdenwet bepaalt dat de winkels op zondag gesloten moeten zijn. In het eerste lid, onder b, wordt een aantal andere dagen genoemd waarop de winkels gesloten moeten zijn, namelijk Nieuwjaarsdag, Tweede Paasdag, Hemelvaartsdag, Tweede Pinksterdag en Eerste en Tweede Kerstdag. Deze dagen zijn in artikel 1 van de verordening gedefinieerd als feestdagen. Daarnaast noemt artikel 2, eerste lid onder b, van de Winkeltijdenwet nog drie dagen waarop de winkels gesloten moeten zijn vanaf 19.00 uur: Goede Vrijdag, 4 mei en 24 december. Deze dagen vallen dus niet onder het begrip feestdagen. Ze worden verder aangeduid als “19-uurdagen”. Nieuwjaarsdag, Tweede Paasdag, Hemelvaartsdag, Tweede Pinksterdag en Eerste en Tweede Kerstdag zijn ook in artikel 1 van het Vrijstellingenbesluit Winkeltijdenwet gedefinieerd als feestdagen. Artikel 3, eerste lid, van de Winkeltijdenwet noemt als dagen die als koopzondag kunnen worden aangewezen naast de zondagen alleen de hiervoor vermelde feestdagen Nieuwjaarsdag, Tweede Paasdag, Hemelvaartsdag, Tweede Pinksterdag en Eerste en Tweede Kerstdag. 

 

Ook kent de wet bevoegdheden voor specifieke situaties. De gemeente heeft de bevoegdheid om bij verordening een vrijstelling te verlenen van het verbod om op zon- en feestdagen open te zijn vanwege op de gemeente of een deel daarvan gericht autonoom toerisme (artikel 3, derde lid, onder a). In de nieuwe verordening is deze bevoegdheid wederom opgenomen. In deze toelichting wordt hierop uitvoerig ingegaan.

 

De wet voorziet in artikel 3, vierde lid, in een bevoegdheid van de gemeenteraad om in een verordening een bevoegdheid aan het college van burgemeester en wethouders toe te kennen om aan winkels die uitsluitend of hoofdzakelijk eet- en drinkwaren verkopen een ontheffing te verlenen voor opening op zon- en feestdagen vanaf 16.00 uur. Per 15.000 inwoners van de gemeente mag slechts één winkel worden aangewezen. In gemeenten met minder dan 15.000 inwoners mag aan één winkel een dergelijke ontheffing worden verleend.

 

Het college heeft op grond van artikel 4, eerste lid, van de wet de bevoegdheid om bij plotseling opkomende bijzondere omstandigheden een vrijstelling van de verplichte winkelsluiting te verlenen. Daarnaast kan de raad het college in bij de verordening aangewezen gevallen de bevoegdheid toe kennen op verzoek een ontheffing verlenen bij bijzondere gelegenheden van tijdelijke aard en voor het uitstallen van goederen. In de verordening is deze mogelijkheid opgenomen.

 

Ten slotte zij vermeldt, dat alle op grond van de wet en de verordening te verlenen vrijstellingen en ontheffingen kunnen onder beperkingen worden verleend; ook kunnen er voorschriften aan worden gebonden.

Wij hebben in de nieuwe verordening de bestaande situatie op het gebied van vrijstellingen en ontheffingen gehandhaafd. Ten aanzien van de toerismebepaling hebben wij een andere en uitvoerige onderbouwing opgesteld.

 

 

TOERISMEBEPALING

1.  Autonoom toerisme met substantiële omvang

Middelburg ligt centraal op het eiland Walcheren en fungeert op veel gebieden als centrumgemeente. Op toeristische gebied is het per traditie zo dat verblijfstoeristen de Walcherse kust opzoeken. Tijdens dat verblijf is Middelburg een populaire bestemming voor dagtochten. Uit onderzoek van het Bureau voor Toerisme Zeeland uit 2000 bleek dat bijna 100% van de toeristen tijdens hun verblijf in Zeeland tenminste 1 maal een bezoek aan Middelburg brachten.  De aantrekkelijkheid van Middelburg is de combinatie van monumentale pracht in het historische centrum en modern vermaak. Onze stad kent vele voorzieningen om de bezoeker te vermaken. Enerzijds zijn dat fysieke voorzieningen als Het Voetbalmuseum en het Zeeuws Museum, anderzijds zijn dat evenementen zoals het Zeeland Nazomerfestival die een aanzuigende werking hebben op bezoekers.

Dit alles tegen een achtergrond van monumentaal Middelburg dat juist door die veelheid aan historische gebouwen (ca 1.100), waarvan sommige uniek in Nederland, vele toeristen trekt.

In het aanbod van reisgidsen, brochures en boeken over Zeeland, neemt Middelburg een prominente plek in en alle zaken, hierboven kort aangestipt, worden in die uitgaven en websites breed uitgemeten. In 2002 heeft de Kamer van Koophandel voor Zeeland onderzoek laten doen door BRO Adviseurs naar de passantenstromen en herkomst van bezoekers aan de Zeeuwse binnensteden. Van alle bezoekers aan de Middelburgse binnenstad bleek 25% toerist te zijn. Van alle Zeeuwse steden had Middelburg het grootste aandeel toeristen.

 

1a. Autonoom toerisme

De vele toeristische trekpleisters en bezienswaardigheden maken al sinds jaar en dag onderdeel uit van de stad en trekken van oudsher toeristen en dagjesmensen. Naarmate er in de loop van de tijd meer voorzieningen bij zijn gekomen zien wij, gecombineerd met een groei van het toerisme door de jaren heen, ook een groei van het aantal mensen dat onze stad bezoekt. In dit gevarieerde aanbod van voorzieningen zijn er vele die al functioneerden voordat de toenmalige Winkelsluitingswet van 1984 werd geïntroduceerd. Daarom kan geconcludeerd worden dat Middelburg een autonome aantrekkingskracht heeft op toeristen.

 

1b. Substantiële omvang

Middelburg kent een groot aantal voorzieningen om de toerist te vermaken:

 

Attractie/Evenement                         bezoekers 2010*

 

Voetbalmuseum                                  150.000

MiniMundi                                           100.000

Rondvaart Middelburg                           43.000

Utropia                                                30.000

Lange Jan                                            10.000

Danceparade                                       55.000

Middelburg volkoren                             15.000

Zeeuws Museum                                  38.000

Zeeland Nazomerfestival (Abdijplein)       5.000

Ook een toenemend aantal riviercruiseschepen bezoeken jaarlijks onze stad. In 2010 hebben 120 cruiseschepen afgemeerd. De Touristshop werkt samen met een aantal reders om de opvarenden een rondleiding in de stad aan te bieden.

 

Daarnaast zijn er tal van andere kleinere evenementen en voorzieningen(kermis, paardentram, zonnetrein, folkloristische dag, wandeling met stadsgids) die allen zorgen voor een aangenaam klimaat voor de bezoeker. Als bezoekcijfers afgezet worden tegen het inwoneraantal van de stad levert dat een beeld op dat  het toerisme in de Gemeente Middelburg van substantiële omvang genoemd kan worden.

Ons toeristisch beleid is nog steeds gericht op uitbreiden van het aantal (hotel) kamers in de stad. Naast het feit dat Middelburg een belangrijke bestemming is voor dagtochten, is er ook verblijfstoerisme in de gemeente. Enkele grote recreatiebedrijven aan het Veerse Meer, verschillende hotels, waaronder Hotel van der Valk met 120 kamers en 2 jachthavens zijn de belangrijkste accommodaties. realisatie van het Van der Valk hotel met 120 kamers draagt bij aan het versterken van de toeristische aantrekkelijkheid van Middelburg. De verblijfstoerist die naar Walcheren komt, verblijft echter in hoofdzaak aan de kust in de buurgemeente Veere. Toch ontving de gemeente een bedrag van ca € 230.000 aan toeristenbelasting in 2010, bij een tarief van € 0,90 pp/nacht zijn dit ongeveer 250.000 overnachtingen in onze gemeente. Wij weten dat de twee jachthavens hiervan ongeveer 30.000 overnachtingen hebben gerealiseerd. Uit het profiel dat de Kamer van Koophandel over onze stad heeft opgesteld kan opgemaakt worden dat de toeristische sector in de sfeer van de werkgelegenheid in Zeeland een zevende plaats inneemt voor wat betreft de werkgelegenheid en het gaat dan vooral om werkgelegenheid gerelateerd aan het eten en drinken verstrekkende deel van de horeca.

 

2. Winkelopenstelling ten behoeve van het toerisme

Een aantal toeristische voorzieningen is gevestigd in de binnenstad enook  een aantal evenementen vindt daar plaats:  Lange Jan, Zeeuws Museum, Zeeland Nazomerfestival, rondvaarten. De historische binnenstad zelf, heeft ook een zelfstandige aantrekkingskracht heeft op toeristen.

Daarnaast bevinden de toeristische trekpleisters zich ook buiten het centrum, waarbij het Voetbalmuseum en Mini Mundi op het vrijetijdspark Zep zijn gelegen.

De openstelling van de winkels is nodig ten behoeve van het bezoek van toeristen aan de toeristische voorzieningen omdat zij ondersteunend zijn aan de toeristische aantrekkelijkheid van de stad.

 

Nu aan de toepassingsvoorwaarden van artikel 3, derde lid, onder a, Winkeltijdenwet is voldaan, is de raad bevoegd om van de bevoegdheid als bedoeld in artikel 3 lid 3 onder a gebruik te maken. In artikel 10 van deze verordening maakt de raad van deze bevoegdheid gebruik.

 

3. Inventarisatie van belangen

De raad mag deze bevoegdheid toepassen na afweging van daarbij betrokken belangen(artikel 3 lid 6 Winkeltijdenwet). De raad is in ieder geval verplicht de volgende belangen in de afweging te betrekken:

 

a.  Werkgelegenheid en economische bedrijvigheid in de gemeente, waaronder mede wordt begrepen het belang van winkeliers met weinig of geen personeel en van winkelpersoneel;

b.  De zondagsrust;

c.  De leefbaarheid, de veiligheid en de openbare orde in de gemeente

a. Economische belangen

In onze gemeente is sprake van grote economische bedrijvigheid in de detailhandel. Wanneer het aantal m² wordt gerelateerd aan de omvang van de bevolking, bezet Middelburg binnen de provincie een vijfde plaats. Met ongeveer 2.300 m² verkoop vloeroppervlak(vvo) per 1000 inwoners moet Middelburg alleen Sluis, Goes, Hulst en Schouwen-Duiveland voor zich laten gaan. Het aantal m² vvo is in de loop der jaren in Middelburg gegroeid. Enerzijds te verklaren uit schaalvergroting binnen de detailhandel, anderzijds ook op groei van het aantal winkels. De detailhandel draagt voor ongeveer 9 % bij aan de werkgelegenheid in de stad.

De belangen van de werknemers om al dan niet op zondag te werken, worden beschermd door artikel 5:6 van de Arbeidstijdenwet. In artikel 7:670, negende lid van het Burgerlijk Wetboek is expliciet opgenomen dat de werknemer niet ontslagen mag worden vanwege het enkele feit dat hij weigert op zondag arbeid te verrichten in geval bedrijfsomstandigheden hiertoe nopen. Gelet op het bovenstaande wordt met artikel 10 van de Verordening Winkeltijden Middelburg 2011 geen onevenredige inbreuk gemaakt op de positie van het betreffende winkelpersoneel.

 

b. De Zondagsrust.

Wij hebben ondernemers, werknemersorganisaties en kerkelijke organisaties expliciet gevraagd naar hun zienswijze op de zondagsrust in relatie tot de winkeltijdenwet.

De zondagsrust wordt gewaarborgd door de Zondagswet. Op grond daarvan mag de kerkgang tussen 10.00 tot 13.00 uur niet worden verstoord. Het bepaalde in artikel 10 van de Verordening Winkeltijden Middelburg 2011 maakt geen (onaanvaardbare) inbreuk op de zondagsrust. De belangen van de zondagsrust worden voldoende gewaarborgd.

 

c. Leefbaarheid, veiligheid en openbare orde.

Ten aanzien van dit aspect hebben wij de regiopolitie geraadpleegd. Uit die consultatie concluderen wij dat de introductie van het toeristische regime in de stad niet heeft geleid tot een onaanvaardbare verstoring van de openbare orde, leefbaarheid en veiligheid in de stad. Het zal ook niet leiden tot verscherpt toezicht en handhaving.

 

 

Conclusie

Van oudsher is er in Middelburg sprake van een autonoom toerisme met een meer dan substantiële omvang, wat de toepassing van het toeristische regime rechtvaardigt. Tegelijkertijd worden de andere in de wet genoemde belangen niet geschaad door dit regime.

Daarom wordt het toeristisch regime van toepassing verklaard voor de Binnenstad, vrijetijdspark Zep en Woonboulevard de Mortiere.

Artikelsgewijze toelichting Verordening winkeltijden Middelburg

 

Artikel 1    Begripsbepalingen

Voor de definitie van het begrip winkel wordt verwezen naar artikel 1 van de Winkeltijdenwet. Daarin is een winkel gedefinieerd als: een voor het publiekelijk toegankelijke besloten ruimte, waarin goederen aan particulieren plegen te worden verkocht.

Voor de omschrijving van het begrip feestdag is aansluiting gezocht bij artikel 2, eerste lid, onder b van de Winkeltijdenwet. Hierin is geen definitie opgenomen maar worden namen van de feestdagen genoemd als dagen waarop de winkels gesloten moeten zijn( naast de zondag): Nieuwjaarsdag, tweede Paasdag, Hemelvaartsdag, Tweede Pinksterdag en eerste en tweede Kerstdag. Deze dagen zijn in artikel 1 b gedefinieerd als feestdag.

Daarnaast noemt de Winkeltijdenwet (2.1.b.) nog drie dagen waarop de winkels gesloten moeten zijn vanaf 19.00 uur: Goede Vrijdag, 4 mei en 24 december. Deze dagen vallen dus niet onder het begrip feestdag.

Koninginnedag(30 april) en Bevrijdingsdag(5 mei) zijn, als deze dagen op een werkdag vallen, geen dagen waarop winkels gesloten moeten zijn.

 

Artikel 3    Overdracht van de ontheffing

De bepaling bindt de overdracht van de ontheffing aan toestemming van het college. De ontheffing kan verleend worden aan een (rechts)persoon als het gaat om straatverkoop als bedoeld in artikel 2, tweede lid van de Winkeltijdenwet Als het om een winkel gaat, heeft de ontheffing naar zijn aard betrekking op het pand waarin het winkelbedrijf wordt uitgeoefend. Als het om straatverkoop gaat biedt de tussenkomst het college de gelegenheid om inzicht te krijgen in de handel en wandel van de opvolger. Als het gaat om overdracht van een winkelpand aan een andere rechthebbende, moet het college kunnen toetsen of de ontheffing in stand kan blijven of dat er eventueel andere voorschriften aan moeten worden verbonden. Er kan immers sprake zijn van een heel ander soort winkel dan voorheen.

 

Artikel 4    Intrekken of wijzigen van de ontheffing

Er kunnen omstandigheden zijn, waaronder de ontheffing wordt ingetrokken of gewijzigd. Het woord "kunnen" duidt erop dat het een facultatieve bepaling is. Voor het zover komt zal uiteraard zorgvuldig worden onderzocht of zich een van de hier genoemde gevallen voordoet.

 

Artikel 5    Zon- en feestdagenregeling

Dit artikel is een uitwerking van artikel 3, tweede lid, Winkeltijdenwet.

Op maximaal 12 zon- en feestdagen per jaar kan afgeweken worden van het openingsverbod. Burgemeester en wethouders hebben deze bevoegdheid gedele­geerd gekregen van de gemeente­raad.

In het tweede lid is limitatief opgesomd welke delen van de gemeente hiervoor in aanmerking komen. Wanneer burge­meester en wethouders dus een gebied aanwijzen waar het openingsverbod niet geldt, gaat deze aanwijzing niet ten koste van andere gebieden.

Bij de aanwijzing van de dagen en gebieden waarop het openingsverbod niet geldt, zal er in principe sprake moeten zijn van een collectief belang; op individuele verzoeken zal niet of slechts bij zeer hoge uitzon­dering worden ingegaan.

 

Artikel 6    Openstelling van avondwinkels op zon- en feestda­gen

Het afwijkende openstellingregime op zon- en feestdagen maakt het noodza­kelijk voor winkels die op werkdagen tot 22.00 uur, of met ontheffing tot latere tijdstippen geopend zijn en waar hoofdzakelijk eet- en drinkwaren worden verkocht een afzonder­lijke regeling in de verordening op te nemen. Met deze rege­ling wordt het mogelijk dat avondwinkels ook op zondagavond en de avond van een feestdag open kan zijn. Er is gekozen voor een koppeling tussen artikel 6 en 9 om zogenaamde avondsupers buiten de toeristisch aangewezen gebieden uit te sluiten. Men kan alleen een ontheffing krijgen voor de zondagen als men eerst een ontheffing heeft voor een nachtwinkel.

 

Artikel 7    Ontheffing zon- en feestdagenregeling voor afzon­derlijke situaties

Het artikel is gebaseerd op artikel 4 van de wet. Het stellen van voor­schriften en beperkingen is mogelijk. Onder shows kunnen bijvoorbeeld meubel- en autoshows verstaan worden.

 

Artikel 8    Verbod straatverkoop van bepaalde goederen op zon- en feestda­gen

De vrijstelling betreft het te koop aanbieden en verkopen van voor directe consumptie geschikte eetwaren en alcoholvrije dranken. Ten opzichte van de oude Winkeltijdenwet is dit niet langer gedelegeerd aan het college, maar blijft het een bevoegdheid van de gemeenteraad. Om te voorkomen dat voor iedere gelegenheid de raad een beslissing moet nemen, is vastgelegd dat in de genoemde wijken bij zon- en feestdagen geen straatverkoop mag plaatsvinden.

 

Artikel 9    Openstelling op werkdagen tussen 22.00 en 06.00 uur

Artikel 7 van de wet geeft de mogelijkheid de openingstijden op werkdagen tussen 22.00 en 06.00 uur te reguleren. In afzon­derlijke gevallen kan een ontheffing worden verleend, waardoor nachtelijke openstelling mogelijk is. Op deze wijze is dan per geval een afweging te maken of de gewenste openstelling zich verhoudt met belangen van de woon- en leefomgeving en de openbare orde. Deze ontheffingen kunnen onder beperkingen en voorschriften worden ver­leend.

In het Vrijstellingenbesluit is voor een aantal vormen van detail­handel alleen de openstelling op zon- en feestdagen geregeld. De openstel­ling van deze vormen van detailhandel op de uren tussen 22.00 uur 's avonds en 06.00 uur in de ochtend op werkdagen wordt door de verordening geregeld.

 

Artikel 10  Toerisme

De grondslag van het artikel is artikel 3, derde lid, onder a van de Winkeltijdenwet. Zij geeft een vrijstelling voor winkels, markt- en straathandel in de Binnenstad (postcodegebied 4331), woonboulevard De Mortiere en Zep (postcodegebied 4337 WV) tussen 10.00 en 18.00 uur op zonda­gen en een aantal feestdagen. In de algemene toelichting wordt op de toeristische aantrekkingskracht van Middelburg uitvoerig ingegaan.